Spis treści Formy prawne na Malcie: Limited Company vs. działalność jednoosobowa – przegląd Limited Company na Malcie: zalety, wady i koszty dla freelancerów Działalność jednoosobowa na Malcie: kiedy proste rozwiązanie się opłaca Porównanie podatków: ile płacę jako Limited Company, a ile jako działalność jednoosobowa? Odpowiedzialność i ryzyko: jak chronić swój majątek prywatny? Formalności i koszty: księgowość, raportowanie i bieżące opłaty Krok po kroku: jak założyć firmę na Malcie Typowe błędy przy wyborze formy prawnej – i jak ich uniknąć Najczęściej zadawane pytania Marzysz o pracy jako cyfrowy nomada lub freelancer na Malcie? Przed tobą decyzja, która może na długo zaważyć na twoim biznesie: Limited Company czy działalność jednoosobowa? Wiem, brzmi to na pierwszy rzut oka sucho jak krajobraz Gozo w sierpniu. Ale uwierz mi — ten wybór decyduje, czy pod koniec roku będziesz sączyć Cisk nad Spinola Bay w pełnym spokoju, czy z napięciem gapić się w swój rachunek podatkowy. Po dwóch latach na wyspie i niezliczonych rozmowach z freelancerami, którzy tu próbują swojego szczęścia, znam zarówno pułapki, jak i szanse — a także te momenty, w których zadajesz sobie pytanie: Dlaczego nikt mi o tym wcześniej nie powiedział?” Dlatego znajdziesz tu niefiltrowany reality check, konkretne liczby, autentyczne doświadczenia i jasne rekomendacje. Formy prawne na Malcie: Limited Company vs. działalność jednoosobowa – przegląd Malta daje międzynarodowym freelancerom dwie główne ścieżki do samozatrudnienia: działalność jednoosobowa (Sole Trader) oraz Limited Company (Ltd.). Obie mają swoje uzasadnienie — i, co ważne, pasują do zupełnie różnych sytuacji życiowych oraz biznesowych. Czym jest działalność jednoosobowa na Malcie? Działalność jednoosobowa (Sole Trader Business) to najprostsza forma prowadzenia firmy na Malcie. Rejestrujesz się w Malta Enterprise, dostajesz licencję i możesz zaczynać. Koniec. Bez skomplikowanej struktury spółki, bez minimalnego kapitału, bez zgromadzeń wspólników. Ty jesteś firmą – firma to ty. Kusi? Słusznie — jeśli zaczynasz od niewielkiej skali i masz ograniczone ryzyko. Ale uwaga: odpowiadasz całym swoim majątkiem prywatnym. Każde euro na koncie, mieszkanie, samochód — wszystko może być zagrożone w najgorszym wypadku. Czym jest Limited Company na Malcie? Limited Company to podmiot prawny oddzielony od twojej osoby. Firma ma własne konto, zobowiązania i — tu klucz — własną odpowiedzialność. Twój majątek prywatny jest chroniony (poza rzadkimi wyjątkami dotyczącymi rażącego zaniedbania). Co w zamian? Więcej papierkowej roboty, wyższe koszty założenia i roczne obowiązki compliance. Jednak jeśli twój biznes rośnie lub operujesz większymi kwotami, najczęściej naprawdę warto. Najważniejsze różnice w skrócie Aspekt Działalność jednoosobowa Limited Company Odpowiedzialność Nieograniczona, osobista Ograniczona do kapitału firmy Koszty założenia €150 – €300 €1.200 – €2.000 Minimalny kapitał Brak €1.164,69 Podatek 0% – 35% (progresywnie) 35% (z możliwością zwrotów) Księgowość Prosta Pełna, podwójna Roczne sprawozdania Nie wymagane Obowiązkowe Co to dla ciebie oznacza? Jeśli dopiero zaczynasz, ponosisz niewielkie ryzyko i zarabiasz poniżej €25.000 rocznie, działalność jednoosobowa to dobry początek. Gdy jednak zaczynasz pracować na wyższe stawki lub obsługujesz potencjalnie problematycznych klientów – pomyśl o Limited Company. Limited Company na Malcie: zalety, wady i koszty dla freelancerów Teraz konkrety. Wyjaśnię, dlaczego 80% odnoszących sukcesy zagranicznych freelancerów na Malcie wybiera Limited Company — i kiedy być może będziesz wyjątkiem. Zalety Limited Company dla freelancerów Ograniczona odpowiedzialność — finansowa tarcza ochronna Wyobraź sobie, że projekt nie idzie po twojej myśli. Kod powoduje awarię systemu dużej firmy, a kampania marketingowa łamie przepisy RODO. Jako sole trader możesz stracić dom. Limited Company to odpowiedzialność maksymalnie do wysokości kapitału (najczęściej €1.164,69 plus środki na koncie firmowym). Optymalizacja podatkowa dzięki maltańskiemu Full Imputation System Tu Malta staje się szczególnie atrakcyjna: Full Imputation System pozwala właścicielom firmy otrzymać zwrot do 6/7 zapłaconego podatku CIT przy wypłacie dywidend. Brzmi skomplikowanie? Oto przykład: Zarabiasz €50.000. Firma płaci €17.500 CIT (35%). Jeśli wypłacasz dywidendy (€32.500), wraca do ciebie €15.000 podatku. Efektywna stawka: 5% zamiast 35%. Niezłe, prawda? Międzynarodowa wiarygodność Klienci chętniej zlecają pracę firmie Müller Ltd.” niż Hans Müller, freelancer”. Limited Company brzmi profesjonalniej, stabilniej, bogaciej”. Przy większych projektach to często warunek decydujący. Wady Limited Company Wyższe koszty początkowe i bieżące Założenie Limited Company jest droższe (€1.200 – €2.000), a potem dochodzą koszty stałe: Roczna opłata dla Malta Business Registry: €245 Księgowy: €150 – €400 miesięcznie Doradztwo podatkowe: €800 – €2.000 rocznie Audyt (przy obrotach powyżej €175.000): €2.000 – €5.000 Bardziej złożona administracja Zapomnij o arkuszach Excela. Firma wymaga pełnej podwójnej księgowości, sprawozdań rocznych i regularnych raportów do urzędów. Musisz się tego nauczyć lub zlecić komuś profesjonalnemu — obie opcje kosztują czas lub pieniądze. Minimalny kapitał i przemyślany cashflow Minimalny wkład €1.164,69 nie jest astronomiczny, ale musi pozostać na firmowym koncie. Poza tym nie możesz wydawać pieniędzy firmy jak własnych – wypłaty wymagają rozliczeń PAYE, a dywidendy — odpowiedniego procesu. Dla kogo opłaca się Limited Company? Z doświadczenia wiem, że Limited Company ma sens, jeśli przynajmniej jeden z poniższych punktów dotyczy ciebie: Roczny obrót powyżej €25.000: tutaj optymalizacje podatkowe są najbardziej widoczne Ryzykowne branże: IT, doradztwo, marketing – wszędzie tam, gdzie potencjalne szkody są duże Klienci międzynarodowi: firmowy B2B znacznie łatwiej prowadzić przez spółkę Plany rozwoju: zatrudnianie pracowników lub partnerów Rozmowy z inwestorami: nikt nie inwestuje w Jana Kowalskiego osobiście Co to znaczy dla ciebie? Jeśli jako developer, designer lub doradca pracujesz głównie z klientami zagranicznymi i planujesz rosnąć — Limited Company to zazwyczaj najlepszy wybór. Tak, koszty i złożoność są wyższe, ale od pewnego poziomu korzyści są nie do przecenienia. Działalność jednoosobowa na Malcie: kiedy proste rozwiązanie się opłaca Nie każdy potrzebuje firmowej machiny. Czasem prościej znaczy lepiej — podpowiem ci, kiedy jednoosobowa działalność to strzał w dziesiątkę. Zalety działalności jednoosobowej Minimalny wysiłek przy zakładaniu Działalność jednoosobowa to poranna formalność. Wystarczy wizyta w Malta Enterprise w Valletcie (uzbrój się w cierpliwość — kolejki są legendarne), wypełnienie wniosku, €125 za licencję i gotowe. Brak notariusza, brak wymogów dotyczących kapitału, brak skomplikowanych umów wspólników. Niskie koszty stałe Poza corocznym odnowieniem licencji (€50 – €125, zależnie od działalności) praktycznie nie płacisz stałych opłat. Brak blokady kapitału, brak obowiązku audytu, brak spotkań wspólników. Możesz korzystać z prostego programu księgowego lub nawet Excela — byle skrupulatnie przechowywać dokumenty. Pełna kontrola nad finansami Wszystkie dochody trafiają prosto do ciebie. Nie ma prawnego rozróżnienia między firmowymi a prywatnymi środkami. Chcesz dziś wypłacić €2.000? Proszę bardzo. Jutro €500? Też nie ma problemu. Ta elastyczność jest bezcenna, gdy dochody są nieregularne. Wady i ryzyka Nieograniczona odpowiedzialność osobista To najważniejszy czynnik ryzyka. Jeśli coś pójdzie nie tak, odpowiadasz całym swoim prywatnym majątkiem. Mieszkanie, samochód, konto w banku — wszystko może zostać zajęte przez komornika. Znam webdesignera, który przez jeden nieudany sklep online niemal stracił mieszkanie. Podatkowe pułapki przy wyższych dochodach Podatek dochodowy na Malcie jest progresywny i sięga 35%. Bez narzędzi optymalizacyjnych Limited Company, od pewnego progu płacisz znacznie więcej. Bariera opłacalności to ok. €20.000 – €25.000 rocznie. Ograniczony rozwój Zatrudnienie pracownika? Trudne. Znalezienie inwestora? Nierealne. Wspólników? Skrajnie skomplikowane. Działalność jednoosobowa to definicja firmy jednej osoby”. Dla kogo działalność jednoosobowa ma sens? Działalność jednoosobowa to dobry wybór, jeśli: Dopiero zaczynasz i spodziewasz się rocznych przychodów poniżej €20.000 Pracujesz przy niskim ryzyku (copywriting, prosta grafika, nauczanie online) Cenisz elastyczność i nie planujesz szybkiego wzrostu Chcesz minimum formalności i nie zajmować się compliance Testujesz, czy Malta to odpowiednie miejsce dla ciebie Typowe profile jednoosobowych przedsiębiorców na Malcie Freelancer dla stylu życia Sarah pisze blogi dla niemieckich firm, zarabia €18.000 rocznie i kocha swoją elastyczność. Pracuje rano przy laptopie, w południe na plaży, wieczorem w kawiarni w Sliemie. Dla niej działalność jednoosobowa to ideał – niskie koszty i maksimum swobody. Testujący nomada Marco chce sprawdzić, czy życie na Malcie mu odpowiada. Udziela lekcji gry na pianinie online i zarabia €15.000 rocznie. Legalna działalność daje mu wolną rękę — jeśli nie wyjdzie, może szybko się wycofać, a gdy odniesie sukces, przejść na Limited Company. Specjalista od nisz Anna tłumaczy teksty medyczne dla pięciu stałych klientów. Jej ryzyko jest niewielkie, roczny dochód stały to €22.000. Ceni prostotę struktury i brak rozbudowanej administracji, może skupić się na pracy merytorycznej. Co to oznacza w praktyce? Działalność jednoosobowa to idealny start, jeśli podchodzisz ostrożnie albo świadomie wybierasz małą skalę. Nie lekceważ jednak ryzyka odpowiedzialności i z góry załóż przejście na Limited Company, gdy firma się rozwinie. Porównanie podatków: ile płacę jako Limited Company, a ile jako działalność jednoosobowa? Czas na liczby. Bo na końcu dnia to głównie wysokość podatku zadecyduje, czy Malta rzeczywiście jest korzystniejsza niż twój kraj — czy niepotrzebnie walczysz z maltańską biurokracją. Podatki przy działalności jednoosobowej Jako sole trader płacisz zwykły podatek dochodowy według maltańskiej skali progresywnej: Dochód Stawka podatkowa Podatek Stawka efektywna €0 – €9.100 0% €0 0% €9.101 – €14.500 15% €810 5,6% €14.501 – €19.500 25% €2.060 10,6% €19.501 – €60.000 25% €12.185 20,3% Powyżej €60.000 35% Wariabilna Do 35% Dochodzi jeszcze Social Security — na Malcie bardzo umiarkowane. Jako samozatrudniony płacisz: minimum €22 tygodniowo (€1.144 rocznie) przy wyższych dochodach: 10% do maks. €4.852 rocznie Przykład dla €30.000 rocznie: Podatek dochodowy: €4.685 Social Security: €3.000 Razem: €7.685 (25,6%) Podatki przy Limited Company A tu robi się ciekawie — i bardziej zawiłe. Limited Company płaci 35% CIT od zysku, ale: maltański Full Imputation System zmienia zasady gry. Klucz — zwrot 6/7 podatku Malta prowadzi kilka Tax Accounts” dla różnych źródeł przychodu. Dla freelancerów najważniejsze: Maltese Source Account: dochody z Malty → zwrot 6/7 (efektywnie 5% podatku) Foreign Source Account: dochody z UE → zwrot 6/7 (efektywnie 5% podatku) Final Tax Account: niektóre dochody pasywne – bez zwrotu (35%) Przykład przy €50.000 zysku spółki: Firma płaci €17.500 CIT (35%) Zostaje: €32.500 na dywidendy Przy wypłacie: €15.000 zwrotu (6/7 z €17.500) Dostajesz: €32.500 + €15.000 = €47.500 Podatek efektywny: €2.500 (5%) Uwaga: To działa, jeśli cały zysk wypłacisz w formie dywidendy. Jeśli zostawisz pieniądze w firmie, podatek już nie wraca. Podatkowy sweet spot – kiedy opłaca się Limited Company? Sprawdziłem różne poziomy dochodów – wraz z kosztami administracyjnymi: Dochód roczny Działalność jednoosobowa Limited Company Różnica €15.000 €1.519 (10,1%) €3.250* (21,7%) -€1.731 €25.000 €3.769 (15,1%) €3.750* (15,0%) -€19 €40.000 €7.519 (18,8%) €4.500* (11,3%) +€3.019 €60.000 €12.519 (20,9%) €5.500* (9,2%) +€7.019 *wliczając koszty prowadzenia firmy (€1.500–2.500 rocznie) Ważne wyjątki i pułapki Zasada 183 dni By być rezydentem podatkowym Malty, musisz przebywać tu minimum 183 dni w roku. Jeśli się nie wyrobisz, jesteś non-resident” i płacisz podatek tylko od dochodów z Malty — tracisz wiele ulg. Problemy z podatkiem u źródła Niemieccy klienci często muszą potrącić 5% podatku u źródła w rozliczeniach z maltańską spółką. Otrzymasz zwrot, ale dopiero po złożeniu zeznania podatkowego – co opóźnia cashflow. Co to oznacza? Od około €25.000 rocznie Limited Company zaczyna być korzystniejsza podatkowo. Powyżej €40.000 niemal zawsze wygrywa. Pamiętaj jednak o kosztach prowadzenia i formalnościach — to też musi się opłacać. Odpowiedzialność i ryzyko: jak chronić swój majątek prywatny? Tu oddzielają się profesjonaliści od reszty. Bo nawet najlepsza optymalizacja podatkowa nie pomoże, jeśli jeden niezadowolony klient kosztuje cię mieszkanie. Oto, jak zabezpieczyć się na Malcie. Odpowiedzialność jako działalność jednoosobowa: pełne ryzyko Jako sole trader odpowiadasz całym swoim majątkiem. Dosłownie całym: konta bankowe (firmowe i prywatne) nieruchomości (również w Polsce) samochód, biżuteria, elektronika przyszłe dochody (zajęcie pensji) nawet konto małżonka może być zagrożone Przykład z życia: Webdeveloper programuje sklep internetowy. Przez błąd w płatnościach dochodzi do wycieku danych klientów. Odszkodowanie: €150.000. Jako jednoosobowa działalność mógłby stracić mieszkanie. Odpowiedzialność przy Limited Company: ochrona z ograniczeniami Limited Company to osobny podmiot prawny. Firma odpowiada swoim majątkiem, ty prywatnie zasadniczo nie. Kiedy działa ograniczenie odpowiedzialności? Typowe błędy i nieumyślne pomyłki biznesowe Spory kontraktowe Wady produktu lub opóźnienia Naruszenia RODO z powodu niedopatrzenia Kiedy odpadasz z tej ochrony? Celowe przestępstwa: oszustwa, działanie na szkodę spółki, unikanie podatków Rażące zaniedbanie: ignorowanie oczywistego ryzyka Przenikanie odpowiedzialności (piercing the corporate veil): mieszanie prywatnych i firmowych środków Rękojmia osobista: osobiste gwarancje za zobowiązania firmy Dodatkowe zabezpieczenia: ubezpieczenia dla freelancerów Nawet Limited Company nie chroni w 100%. Oto polisy, które warto rozważyć: Professional Indemnity Insurance (odpowiedzialność zawodowa) Chroni przed szkodami z tytułu błędów w pracy. Koszt na Malcie: €300 – €800 rocznie za €500.000 – €1.000.000 ochrony. Szczególnie ważne dla: IT-deweloperów i konsultantów agencji marketingowych doradców podatkowych i finansowych architektów i inżynierów Public Liability Insurance (odpowiedzialność cywilna) Dla szkód materialnych — np. twój laptop zalewa serwer w biurze klienta. Koszt: €150 – €300 rocznie. Cyber Liability Insurance Coraz ważniejsze. Chroni m.in. przed wyciekami danych, atakami hakerskimi, szantażem cybernetycznym. Koszt: €400 – €1.200 rocznie, w zależności od zakresu pracy z danymi. Praktyczne sposoby na ograniczenie ryzyka Dobre umowy Niezależnie od formy prawnej, umowa to pierwsza linia obrony: Limit odpowiedzialności: Odpowiedzialność ograniczona do kwoty zlecenia Wyłączenie gwarancji: Brak gwarancji na nieprzerwane działanie/usunięcie błędów Siła wyższa: Wyłączenie odpowiedzialności za zdarzenia niezależne Jurysdykcja Malta: Spory rozstrzyga sąd na Malcie Skrupulatna księgowość i dokumentacja Szczególnie dla Limited Company: prowadź wszystkie rozliczenia rzetelnie, nie mieszaj środków prywatnych i firmowych. Nawet jedna transakcja mieszana może osłabić ochronę twojego majątku. Ocena ryzyka: jak bardzo ryzykujesz? Nie każda działalność niesie to samo ryzyko. Moja subiektywna klasyfikacja: Niskie ryzyko: copywriting i tłumaczenia grafika (bez zagrożeń praw autorskich) kursy online, coaching social media management Średnie ryzyko: webdevelopment i programowanie aplikacji SEO, marketing internetowy księgowość, doradztwo podatkowe doradztwo HR Wysokie ryzyko: doradztwo finansowe i zarządzanie aktywami porady prawne IT-security, testy penetracyjne doradztwo medyczne i farmaceutyczne Co z tego wynika? Przy niskim ryzyku może wystarczyć dobrze ubezpieczona działalność jednoosobowa. Przy średnim i wysokim — Limited Company jest koniecznością. Twój majątek prywatny jest cenniejszy niż zaoszczędzone euro na podatkach. Formalności i koszty: księgowość, raportowanie i bieżące opłaty Bądźmy szczerzy — nikt nie zakłada firmy po to, by całe dnie segregować paragony. Ale od sprawności w administracji naprawdę zależy twój biznes. Oto, czego możesz spodziewać się na Malcie. Formalności przy działalności jednoosobowej: proste, ale nie błahe Księgowość i ewidencja Za prostą działalność wystarcza uproszczone rozliczenie przychodów i kosztów. Czyli: udokumentowanie każdej wpłaty (faktury, wpływy na konto) gromadzenie wszystkich wydatków (paragony, faktury kosztowe) miesięczne lub kwartalne zestawienia raz do roku — przygotowanie rozliczenia rocznego Czas: 2–4 godziny miesięcznie, jeśli robisz to na bieżąco. 20 godzin paniki pod koniec roku, jeśli wszystko zostawisz na ostatnią chwilę. Obowiązki podatkowe Provisional Tax: zaliczki do 30 kwietnia i 31 października Final Settlement: ostateczne rozliczenie do 30 czerwca następnego roku FSS (Final Settlement System): automatyczne wyliczanie przez urząd Przeciętne roczne koszty: odnowienie licencji: €50 – €125 program do księgowości: €100 – €300 doradca podatkowy: €300 – €800 (opcjonalnie, ale warto) Razem: €450 – €1.225 rocznie Formalności przy Limited Company: profesjonalnie, ale pracochłonnie Podwójna księgowość – koniec epoki Excela Limited Company musi prowadzić pełną księgowość obejmującą: Rachunek zysków i strat Bilans (aktywa i pasywa) Cash Flow Statement (przepływy pieniężne) Directors Report Noty do sprawozdań finansowych Samo to jest wyzwaniem — jeśli nie masz wykształcenia księgowego, lepiej zlecić to firmie lub księgowemu. Compliance i sprawozdawczość Limited Company ma kilka ważnych obowiązków sprawozdawczych: Obowiązek Termin Koszt Annual Return Do 31 stycznia €245 Financial Statements 10 miesięcy po zakończeniu roku €0 Tax Return Do 31 marca €0 Podatek od dywidendy Przy wypłacie Zmienne Audyt po przekroczeniu określonych progów Jeśli twoja firma spełni dwa z trzech kryteriów przez dwa lata z rzędu, musisz przejść audyt: obrót > €175.000 suma bilansowa > €87.500 ponad 3 pracowników Audyt to wydatek €2.000 – €5.000 i sporo pracy. Realne koszty porównawcze: ile to naprawdę kosztuje? Działalność jednoosobowa – wersja minimum: Samodzielna księgowość (2h/mies.): €0 Program (Xero lub QuickBooks): €200/rok Doradca podatkowy: €400/rok Licencje i opłaty: €125/rok Razem: €725/rok Działalność jednoosobowa – wersja komfort: Księgowy (4h/mies. × €30): €1.440/rok Program: €200/rok Doradca: €600/rok Licencje: €125/rok Razem: €2.365/rok Limited Company – wersja typowa: Księgowy (miesięcznie): €2.400/rok Sprawozdanie roczne: €1.200/rok Doradztwo podatkowe: €1.500/rok Annual Return i opłaty: €245/rok Compliance i filing: €300/rok Razem: €5.645/rok Ukryte pułapki czasowe i sposoby, jak ich uniknąć Problem VAT Powyżej €35.000 obrotu musisz być płatnikiem VAT (19%). To oznacza: miesięczne rozliczenia VAT do 15. następnego miesiąca osobne ewidencjonowanie VAT należnego i naliczonego regulacje OSS UE przy sprzedaży B2C Zapomnisz o tym – wizyta z urzędu i kary murowane. Pulapka PAYE przy Limited Company Jeśli wypłacasz sobie pensję jako dyrektor – system PAYE staje się obowiązkiem: miesięczna lista płac rejestracja w Malta Employer Services potrącenia zaliczki na podatek i Social Security To dodatkowy koszt i punkt ryzyka błędów. Moje rekomendacje dla różnych sytuacji Zaczynasz poniżej €20.000 obrotu: Działalność jednoosobowa, samodzielna księgowość, dobry doradca do rozliczenia rocznego. Program typu Xero/QuickBooks – €15/mies. i oszczędność czasu. Obrót €20.000 – €50.000: Limited Company staje się opłacalna. Od początku skorzystaj z dobrego księgowego – taniej niż później naprawiać błędy. Koszt: ok. €300–400/mies. za pełną obsługę. Powyżej €50.000: Limited Company to niemal obowiązek. Szukaj renomowanej firmy rachunkowej, specjalizującej się w klientach międzynarodowych. Kosztuje €500–800/mies., ale spokój i bezpieczeństwo są warte tej ceny. Co z tego wynika? Ilość formalności jest przewidywalna i rośnie wraz z biznesem. Lepiej zainwestuj trochę więcej w fachową pomoc niż naprawiaj kosztowne błędy compliance. Krok po kroku: jak założyć firmę na Malcie Teorii wystarczy. Przechodzimy do praktyki. Oto kompletny proces rejestracji — wraz z typowymi pułapkami, które poznałem przez dwa lata na Malcie. Przygotowanie: co załatwić przed przyjazdem Przygotuj i apostilluj dokumenty Malta kocha biurokrację. Oszczędź sobie stresu i zorganizuj już w kraju: Akt urodzenia (apostillowany) Zaświadczenie o niekaralności (apostillowane, nie starsze niż 3 miesiące) Potwierdzenie adresu działalności (umowa najmu lub rachunek za media) Referencje bankowe z polskiego banku CV po angielsku Zdjęcia paszportowe (6 szt., zgodnie z maltańskimi wymaganiami) Apostille uzyskasz w odpowiednim urzędzie w twoim województwie. Czas: 2–4 tygodnie, koszt: €5–25/sztuka. Zapewnij adres firmowy na Malcie Musisz podać maltański adres swojej firmy. Trzy opcje: Adres domowy: najtańszy, ale mniej zawodowy Registered Office Service: €200–500 rocznie, profesjonalny adres biznesowy Coworking: €100–300 miesięcznie, przy okazji biurko i networking Założenie działalności jednoosobowej: szybka ścieżka Krok 1: Rejestracja nazwy firmy Malta Enterprise (Level 2, Valletta Waterfront). Godziny pracy: 8:00–16:30, ale lepiej przyjść z rana – późniejsza obsługa bywa losowa. Zabierz: 3 alternatywne nazwy paszport €15 na rezerwację nazwy Poszukiwanie nazwy: 15 minut przy szczęściu, 2 godziny przy awarii systemu. Krok 2: Wniosek o licencję Za jednym zamachem można złożyć wniosek o licencję działalności. Koszt: €125, najczęściej wydają od razu. Otrzymasz ładny certyfikat — tradycyjnie warto go oprawić, Maltańczycy to doceniają. Krok 3: Rejestracja VAT (w razie potrzeby) Planowany obrót powyżej €35.000? Od razu wnioskuj o VAT. Jeśli nie – da się zrobić później, online przez Revenue Department Portal. Krok 4: Zgłoszenie do Social Security W ciągu 10 dni od startu działalności musisz zgłosić się do Jobsplus. Będą chcieli zobaczyć wszystkie apostille – miej je pod ręką. Czas łączny: 1–2 dni Koszt: €150 – €300 Założenie Limited Company: ścieżka profesjonalna Krok 1: Rezerwacja nazwy spółki Online via Malta Business Registry lub osobiście. Koszt: €25, rezerwacja na 2 miesiące. Nazwa musi zawierać Limited” lub Ltd.” i nie dublować istniejących. Krok 2: Memorandum & Articles of Association To statut firmy. Możesz użyć gotowych wzorów (€100–200) lub zamówić u prawnika (€500–1.000). Krok 3: Wpłata kapitału zakładowego Minimum €1.164,69 na konto w maltańskim banku — to często największy problem. Do założenia konta trzeba mieć firmę, a firmę – konto. Rozwiązania: tymczasowe konto w Bank of Valletta lub HSBC Malta lub: provider załatwi to odpłatnie (€200–500) Krok 4: Złożenie dokumentów do Malta Business Registry Potrzebne dokumenty: statut (Memorandum & Articles) Form A (Incorporation Form) dane dyrektora(ów) potwierdzenie wpłaty kapitału adres Registered Office Czas urzędowy: 5–10 dni roboczych. Opłata: €245. Krok 5: Nadanie numeru podatkowego i VAT Po rejestracji przez Commissioner for Revenue – online, ale na dokumenty czeka się tygodniami. Czas: 2–4 tygodnie Koszt: €1.200–2.000 Bankowa odyseja: otwarcie konta na Malcie Będzie najtrudniejszym etapem. Banki na Malcie są wyjątkowo nieufne wobec zagranicznych klientów. Moje porady: Bank of Valletta największy bank, wiele oddziałów stosunkowo przyjazny przedsiębiorcom wkład minimalny: €500 opłaty miesięczne: €5–15 HSBC Malta międzynarodowa marka, dobre online-banking wyższe wymagania zgodności (due diligence) wkład minimalny: €1.000 opłaty: €10–25 APS Bank bank lokalny, bardziej elastyczny mniej rygorystyczna weryfikacja wkład minimalny: €250 opłaty: €3–10 Wymagane dokumenty do otwarcia konta: paszport + karta ID potwierdzenie adresu na Malcie licencja firmy lub akt rejestracji referencje bankowe z kraju pochodzenia potwierdzenie źródła środków business plan (wystarczy 1-2 strony) Planuj 2–3 wizyty. Pierwsza to wniosek, potem sprawdzenie compliance i aktywacja. Typowe błędy przy zakładaniu i sposoby, jak ich uniknąć Błąd 1: zła klasyfikacja działalności Malta stosuje kody NACE. Wybór ma znaczenie — niektóre kody wymagają dodatkowych licencji lub wyższych opłat. Computer programming activities” (62.01) bywa najbezpieczniejszy. Błąd 2: Registered Office u najtańszego operatora €50/rok kusi, ale jeśli dana lokalizacja ma złą opinię w urzędach, możesz mieć problemy z kontem bankowym lub kontraktami. Lepiej dać €200–300 za sprawdzony adres. Błąd 3: lekceważenie rezydencji podatkowej Sama spółka nie czyni cię rezydentem podatkowym. Musisz spędzić na Malcie 183 dni i oficjalnie się zameldować. W przeciwnym wypadku – podatek w kraju pochodzenia od globalnego dochodu. Błąd 4: zaniedbanie compliance Annual Return nie jest opcjonalny. Brak zgłoszenia = automatyczne wykreślenie firmy. Reaktywacja kosztuje czas i pieniądze. Co z tego wynika? Założenie firmy na Malcie jest możliwe, ale wymaga starannego planowania. Licz się z 4–6 tygodniami do startu. Oszczędzi ci wiele stresu i pieniędzy, jeśli zainwestujesz w fachową pomoc. Typowe błędy przy wyborze formy prawnej – i jak ich uniknąć Po dwóch latach na Malcie i dziesiątkach konsultacji z założycielami, mam już katalog typowych błędów. Są kosztowne – ale łatwe do uniknięcia, jeśli wiesz na co uważać. Błąd 1: Zacznę od małej skali, więc działalność jednoosobowa wystarczy Problem: Wiele osób nie docenia, jak szybko biznes może się rozwinąć – lub jak duże ryzyka wiążą się od początku z odpowiedzialnością. Przykład z życia: Marcus – niemiecki developer, startuje jako sole trader z planem €15.000 rocznie. W drugim roku dochodzi do €45.000 i przeraża go poziom podatków. Przejście na Limited Company trwa 6 tygodni i kosztuje dodatkowo – czas, kiedy nie może realizować nowych projektów. Lepsze rozwiązanie: Jeśli planujesz wzrost lub trudniejsze projekty, lepiej od razu postawić na Limited Company. Wyższy wydatek na początku (ok. €3.000–4.000) to inwestycja w elastyczność. Błąd 2: Limited Company zawsze jest lepsza ze względu na podatki Problem: Skupienie się tylko na 5% podatku zwykle zasłania koszty stałe i obowiązki compliance. Obliczenia dla €20.000 rocznie: Działalność jednoosobowa: €2.700 podatku + €1.200 kosztów = €3.900 Limited Company: €1.000 podatku + €4.500 kosztów = €5.500 Różnica: €1.600 na niekorzyść Limited Company Lepsze rozwiązanie: Uwzględnij wszystkie koszty przy kalkulacji. Do €25.000 obrotu działalność jednoosobowa jest często tańsza – chyba że ryzyko wymusza inne rozwiązanie. Błąd 3: Jestem obywatelem UE, więc wszystko pójdzie łatwo Problem: Swoboda przepływu osób nie zwalnia z maltańskich procedur rezydencji podatkowej i compliance. Typowe pułapki: Rezydencja podatkowa: aktywnie zadbaj o status – nie dzieje się to automatycznie Ubezpieczenie społeczne: potrzebujesz zaświadczenia A1, jeśli zostajesz w niemieckim ZUSie Podwójne opodatkowanie: bez formalnego wymeldowania w Niemczech grozi ci podwójny podatek Lepsze rozwiązanie: Doradź się specjalisty od całościowej strategii podatkowej, nie tylko od maltańskich wymogów. Błąd 4: Konto bankowe mogę założyć później Problem: Bez maltańskiego konta nic nie działa – a założenie go często trwa tygodniami. Co grozi? klienci nie mogą płacić problemy z opłatami podatkowymi spada wiarygodność nie ma możliwości wpłaty kapitału zakładowego Lepsze rozwiązanie: Konto bankowe to priorytet nr 1. Złóż wniosek równolegle z zakładaniem firmy. Błąd 5: Compliance ogarnę w późniejszym terminie Problem: Maltańskie urzędy są bezlitosne przy spóźnieniach — kary i wykreślenie firmy to realne zagrożenia. Krytyczne terminy: Annual Return: do 31 stycznia – spóźnienie kosztuje €100–500 Tax Returns: różne terminy zależnie od statusu – spóźnienie = szacunkowy domiar podatku VAT Returns: co miesiąc do 15. – zwłoka = automatyczne odsetki Lepsze rozwiązanie: Ustaw sobie przypomnienia/skalendery lub od razu zatrudnij księgowego z systemem kontroli terminów. Błąd 6: Zaoszczędzę na doradcy podatkowym Problem: Podatki na Malcie są złożone. Nawet drobny błąd może być bardzo kosztowny. Przykład kosztownego błędu: Sofia użyła złego Tax Account dla klientów z UE – zamiast 5% podatku płaciła 35%. Zorientowała się dopiero po roku. Dopłata: €8.000. Lepsze rozwiązanie: Zainwestuj €1.000–2.000 rocznie w profesjonalną obsługę podatkową – to zwraca się wielokrotnie. Błąd 7: Malta to raj podatkowy — nic nie płacę Problem: Malta to kraj podatkowo zoptymalizowany, nie darmowy. UE bardzo się temu przygląda. Fakty: 5% podatku — tylko przy właściwej strukturze coraz ostrzejsze wymogi substance” ograniczenia w agresywnym planowaniu podatkowym przez ATAD niemieckie urzędy bardzo wnikliwie analizują maltańskie spółki Lepsze rozwiązanie: Planuj rozsądnie i realnie. Malta działa dla realnych firm, a nie dla wirtualnych skrzynek pocztowych. Błąd 8: Mogę zmienić formę w każdej chwili Problem: Przekształcenie jednoosobowej firmy w Limited Company (lub odwrotnie) jest bardziej złożone niż się wydaje. Po drodze: nowe konto bankowe zmiana wszystkich umów zmiana reżimu podatkowego (często wstecz) informowanie klientów 6–8 tygodni procedur Lepsze rozwiązanie: Daj sobie czas na decyzję – lepiej zaplanować dwa tygodnie dłużej niż dwa miesiące później naprawiać wszystko od zera. Ostateczne drzewko decyzyjne Oto moja matryca wyboru na podstawie setek konsultacji: Wybierz działalność jednoosobową, jeśli: obrót poniżej €20.000 I niskie ryzyko (copywriting/grafika/doradztwo bez dużej odpowiedzialności) I nie masz planów rozwoju I najważniejsza jest elastyczność, nie optymalizacja Wybierz Limited Company, jeśli: obrót powyżej €25.000 LUB ryzykowna branża (IT, marketing, doradztwo finansowe) LUB klienci międzynarodowi B2B LUB plany inwestycji i wzrostu Co to oznacza? Najwięcej błędów wynika z pośpiechu i informacji z niesprawdzonych źródeł. Lepiej poświęcić tydzień więcej na analizę niż miesiące na naprawy. Najczęściej zadawane pytania Czy jako Niemiec mogę bez problemu założyć firmę na Malcie? Tak, jako obywatel UE masz prawo prowadzenia działalności na Malcie. Możesz założyć zarówno działalność jednoosobową, jak i Limited Company. Kluczowe jest przestrzeganie maltańskiego prawa i przepisów podatkowych. Czy muszę mieć maltański adres dla firmy? Tak, każda firma wymaga podania maltańskiego adresu rejestrowego. Może to być twój adres zamieszkania lub usługa Registered Office (€200–500 rocznie). Coworkingi często też udostępniają adresy dla firm. Jak długo trwa założenie działalności jednoosobowej vs. Limited Company? Działalność jednoosobową rejestrujesz nawet w jeden dzień, o ile masz komplet dokumentów. Limited Company trwa 2–4 tygodnie (ze względu na procedury rejestracji i zakładania konta bankowego). Jakie są realne koszty założenia – bez ukrytych wydatków? Jednoosobowa działalność: €150–300 (licencje i rejestracje). Limited Company: €1.200–2.000 (łącznie z opłatami, kapitałem i doradztwem). Do tego bieżące koszty: €450–1.200 (działalność jednoosobowa) i €4.000–6.000 (Limited Company) rocznie. Czy na Malcie płaci się tylko 5% podatku? Tylko przy spełnieniu określonych warunków. Limited Company przy właściwej strukturze i pełnej wypłacie zysku — dzięki Full Imputation System — realnie ok. 5%. Działalność jednoosobowa rozlicza się według progresji (0–35%). Czy muszę spędzić 183 dni na Malcie, by korzystać z tamtejszych ulg podatkowych? Tak — tylko wtedy zostaniesz rezydentem podatkowym Malty i skorzystasz w pełni z jej przepisów. Jeśli mieszkasz krócej — zwykle dalej płacisz podatek w kraju pochodzenia. Jakie ubezpieczenia polecacie freelancerom na Malcie? Rekomendowane: Professional Indemnity Insurance (€300–800/rok) dla odpowiedzialności zawodowej, Public Liability (€150–300/rok) dla szkód majątkowych. Przy branży IT rośnie znaczenie Cyber Liability Insurance (€400–1.200/rok). Czy mogę korzystać z niemieckiego konta czy muszę mieć maltańskie? Konto maltańskie jest niezbędne dla firmy. Niemieckie nie działa przy maltańskich podatkach i kapitale zakładowym. Prywatne możesz prowadzić równolegle. A jeśli wyjadę z Malty — czy mogę łatwo zamknąć firmę? Tak, ale to proces kosztowny i czasochłonny. Działalność jednoosobową zamyka się względnie szybko. Limited Company wymaga prawidłowej likwidacji — 3–6 miesięcy i €1.000–3.000 kosztów (zależnie od sprawy). Czy moja niemiecka klientela odczuje wybór formy prawnej? Częściowo tak. Jako maltańska Limited Company niemiecki klient często potrąci 5% podatku u źródła (odzyskasz, ale opóźni to cashflow). Przy rozliczeniach B2B z niemieckim NIP-em zwykle ten problem odpada. Sole trader nie powoduje tego problemu.
