Minimalny podatek globalny od 2025 roku: Co zmienia się dla struktur maltańskich

Wyobraź sobie, że siedzisz u swojego doradcy podatkowego w Valletcie, cieszysz się z dobrze przemyślanej struktury maltańskiej, aż nagle na stole pojawia się słowo podatek minimalny”. Odkąd tu mieszkam, byłam świadkiem takiej sceny u co najmniej dziesięciu znajomych. Międzynarodowy podatek minimalny od 2025 roku – oficjalnie Global Minimum Tax” lub Pillar Two” – zmienia sporo z tego, co sądziliśmy o podatkowych zaletach Malty.

Bez paniki, ale ignorować też nie wolno: Dziś wyjaśnię Ci, co faktycznie się zmienia, które z Twoich struktur są objęte reformą i – co najważniejsze – jakie konkretne kroki powinieneś teraz podjąć. Pewne jest jedno: kto dobrze zaplanuje, będzie w stanie legalnie optymalizować podatki nawet w 2025 roku.

Czym właściwie jest międzynarodowy podatek minimalny?

Międzynarodowy podatek minimalny nie jest maltańskim wymysłem, lecz pochodzi od OECD (Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju). Zasada jest prosta: międzynarodowe firmy powinny na całym świecie płacić co najmniej 15% podatku – niezależnie od tego, gdzie parkują” swoje zyski.

Podstawowe zasady Global Minimum Tax

System działa jak swoisty bufor. Jeśli Twoja firma na Malcie płaci na przykład tylko 5% podatku, kraj siedziby spółki-matki może dopłacić brakujące 10%, aby łącznie osiągnąć 15%. OECD nazywa to Income Inclusion Rule” (IIR) – po polsku: zasada włączania dochodów.

Dotyczy to wszystkich grup kapitałowych o skonsolidowanych przychodach przekraczających 750 milionów euro rocznie. Brzmi jak opcja dla gigantów, ale zaskakująco dużo średnich firm się tu łapie – szczególnie, jeśli działają w kilku krajach.

Co wyróżnia Maltę?

Malta przez lata korzystała ze swojego systemu refundacji: zagraniczni udziałowcy mogli odzyskać 6/7 zapłaconego podatku CIT, co skutkowało efektywnym opodatkowaniem na poziomie około 5%. To właśnie te struktury są teraz w centrum uwagi nowych regulacji.

Ważne: Podatek minimalny nie ma za zadanie zniszczyć maltańskiego systemu podatkowego, lecz ograniczyć agresywne planowanie podatkowe.

Które struktury maltańskie są objęte zmianami?

Nie każda spółka maltańska automatycznie zostanie objęta nowymi zasadami. Razem z moim doradcą stworzyłam listę kontrolną – oto najważniejsze punkty:

Struktury ryzyka

• Międzynarodowe holdingi: spółki maltańskie trzymające udziały w firmach z innych krajów UE
• Struktury IP: spółki pobierające opłaty licencyjne za własność intelektualną
• Spółki zarządzające: maltańskie firmy świadczące usługi na rzecz spółek powiązanych
• Firmy handlowe: spółki prowadzące handel wykorzystujące system refundacji

Struktury poza głównym celem reformy

• Czysto lokalne firmy: spółki maltańskie bez powiązań międzynarodowych
• Podmioty o realnej substancji: firmy z rzeczywistą działalnością i pracownikami na Malcie
• Mniejsze grupy: struktury poniżej progu 750 milionów euro

Przykład z grona znajomych: Marco, włoski przedsiębiorca e-commerce, zbudował swoją maltańską holding tak, by otrzymywała dywidendy z Niemiec i Włoch. Jego struktura zdecydowanie podlega nowym zasadom, ponieważ łączne przychody grupy przekraczają wymaganą granicę.

Test substancji będzie kluczowy

Malta wprowadza od 2025 roku zaostrzone wymogi substancji. Oznacza to, że Twoja spółka będzie musiała wykazać realną działalność gospodarczą na wyspie. Struktury na papierze” będą miały trudniej.

Konkretne skutki dla Twojego planowania podatkowego

Czas na praktykę. Co dokładnie się zmienia, jeśli prowadzisz strukturę na Malcie?

Wyliczenie dodatkowego obciążenia podatkowego

Matematyka jest prosta. Załóżmy, że Twoja spółka maltańska płaci obecnie 5% podatku od 100.000 euro zysku – to daje 5.000 euro. Od 2025 musi być to co najmniej 15%, czyli 15.000 euro. Różnicę, czyli 10.000 euro, może pobrać Malta lub kraj, w którym znajduje się spółka-matka.

Malta zapowiedziała już wprowadzenie Qualified Domestic Minimum Top-up Tax” (QDMTT). To oznacza: Malta woli sama przejąć te dodatkowe 10.000 euro, zanim zrobi to inne państwo. Przemyślane podejście, ale dla Ciebie jako podatnika nie robi to różnicy.

Zrozumieć wpływ na cash flow

Największe zaskoczenie dla wielu: podatek będzie liczony nie tylko wstecz, ale również musi być płacony od razu. System refundacji pozwalał na zwrot nawet po 18 miesiącach – ten czas się skończył.

Mój znajomy, właściciel spółki holdingowej na Malcie z udziałami w Niemczech, musiał całkowicie przeorganizować swoje przepływy pieniężne. Zamiast 50.000 euro podatku rocznie musi teraz zapłacić 150.000 euro – bez zwyczajowego zwrotu.

Wpływ na różne modele biznesowe

• Modele licencyjne: Szczególnie dotknięte, bo zwykle niewiele realnej substancji stoi za dużym zyskiem
• Holdingi: Dywidendy przekazywane dalej są podatkowo rozliczane inaczej
• Handel: Marże handlowe podlegają pełnej stawce minimalnej
• Usługi: Firmy usługowe mogą korzystać z rzeczywistej substancji

Twoje opcje działania od 2025 roku

Teraz pewnie pytasz: co konkretnie zrobić? Oto Twoje opcje, uszeregowane pod względem nakładu i skuteczności:

Opcja 1: Budowa substancji na Malcie

Najprostsza droga to przeniesienie rzeczywistej działalności biznesowej na Maltę. Oznacza to:

1. Zatrudnienie pracowników: Minimum dwóch wykwalifikowanych osób z realnymi kompetencjami decyzyjnymi
2. Wynajem biura: Nie skrytka pocztowa, a prawdziwa przestrzeń biurowa
3. Przeniesienie zarządzania: Kluczowe decyzje muszą być podejmowane na Malcie
4. Budowa infrastruktury IT: Serwery, systemy i dane fizycznie na Malcie

Ta opcja działa szczególnie dobrze dla firm cyfrowych i technologicznych. Jeden z moich znajomych programistów przeniósł cały 15-osobowy zespół do Sliemy – Malta opłaca mu się nawet przy podatku minimalnym.

Opcja 2: Optymalizacja podatkowa w ramach 15%

Nawet przy 15% podatku można legalnie optymalizować strukturę. Malta nadal oferuje:

• Brak podatku u źródła od dywidend z UE
• Hojne możliwości amortyzacji
• Zwolnienia z podatku od sprzedaży udziałów
• Elastyczne finansowanie wewnątrz grupy

Opcja 3: Korekta lub przeniesienie struktury

Czasem warto rozważyć całkowitą zmianę. Alternatywy dla Malty:

Co to oznacza dla różnych typów przedsiębiorców?

W zależności od Twojej sytuacji strategia może się różnić. Oto moja ocena dla najczęstszych typów użytkowników struktur maltańskich:

Dla niemieckich przedsiębiorców

Niemcy wdrażają reguły podatku minimalnego bardzo rygorystycznie. Jeśli jako Niemiec prowadzisz holding na Malcie, niemiecki urząd podatkowy zażąda dopłaty do poziomu 15%. Moja rada: spodziewaj się wyższych podatków i zaplanuj to w budżecie.

Przykładowe wyliczenie dla niemiecko-maltańskiej struktury:

• Roczny zysk spółki maltańskiej: 200.000 euro
• Dotychczasowy podatek (5%): 10.000 euro
• Nowy podatek minimalny (15%): 30.000 euro
• Dodatkowe obciążenie: 20.000 euro rocznie

Dla struktur włoskich

Włochy już teraz stosują surowy reżim CFC (Controlled Foreign Company), dlatego wielu włoskich przedsiębiorców ma niewielki wpływ zmian. Niemniej jednak warto sprawdzić nowe wymogi substancji.

Dla cyfrowych nomadów i małych firm

Dobra wiadomość: Jeśli Twoja struktura nie przekracza progu 750 milionów euro, zasady podatku minimalnego nie obowiązują. Dla właścicieli jednoosobowych firm i małych spółek na razie nic się nie zmienia.

Dla inwestorów i Family Office

Tu zaczyna się robić trudniej. Czyste holdingi bez realnej działalności mają problem z wykazaniem substancji. Warto rozważyć przeniesienie do innego kraju UE lub zbudowanie realnego zarządzania majątkiem na Malcie.

Praktyczne kroki do wdrożenia zmian

Dość teorii – oto konkretna lista zadań na najbliższe miesiące:

Do wykonania od razu (do końca 2024)

1. Analiza struktury: Zleć doradcy podatkowemu ocenę, czy Twoja struktura jest objęta zmianami
2. Sprawdzenie substancji: Udokumentuj wszystkie obecne działania na Malcie
3. Planowanie płynności: Oblicz dodatkowe obciążenie podatkowe w 2025 roku
4. Weryfikacja umów: Przejrzyj wszystkie umowy o świadczenie usług między spółkami powiązanymi

Do marca 2025 wdrożenie

1. Nowa księgowość: Przestaw się na nowe wymogi raportowania
2. Budowa substancji: W razie potrzeby zatrudnij wykwalifikowanych pracowników
3. Biura: Wynajmij prawdziwe powierzchnie biurowe, jeśli jeszcze ich nie masz
4. Systemy IT: Przenieś kluczowe systemy na Maltę

Bieżące dostosowania od 2025 roku

• Zaplanuj kwartalne zaliczki podatkowe
• Aktualizuj na bieżąco dokumentację substancji
• Śledź nowe wytyczne OECD
• Coroczna kontrola struktury przez eksperta

Mój praktyczny tip: Zacznij już teraz prowadzić szczegółową dokumentację. Maltański urząd podatkowy od 2025 roku będzie bacznie sprawdzał, gdzie prowadzona jest prawdziwa działalność.

Perspektywy i alternatywy na przyszłość

Co dalej z Maltą jako jurysdykcją podatkową? Moja opinia po dwóch latach na miejscu:

Malta pozostaje atrakcyjna dla realnych biznesów

Malta szybko dostosowała system podatkowy do nowych reguł. Wyspa wciąż jest korzystna dla firm z realną substancją:

• Dostęp do rynku UE bez ryzyka Brexitu
• Administracja w języku angielskim
• Wykwalifikowane kadry
• Nowoczesne usługi finansowe
• Stabilna sytuacja polityczna

Pojawiają się nowe modele biznesowe

Najciekawsze są firmy, które faktycznie przenoszą działalność na Maltę. Jeden ze znajomych przeniósł całe swoje crypto trading desk do Valletty – z 12 pracownikami i pełnym działem compliance. Malta jest dla niego opłacalna także przy 15% podatku.

Porównanie alternatywnych lokalizacji

Jeśli Malta przestaje być odpowiednia, oto realne alternatywy:

• Irlandia: Podobne zalety co Malta, ale wyższe koszty
• Holandia: Świetna dla holdingów, ale bardzo złożone przepisy
• Luksemburg: Sprawdzona jurysdykcja finansowa, bardzo wysokie koszty
• Portugalia: Program NHR wciąż nieobjęty podatkiem minimalnym

Moje podsumowanie: Malta wciąż żyje, ale staje się selektywna. Kto prowadzi realny biznes, nadal skorzysta. Struktury na papierze” odchodzą do lamusa.

Najczęstsze pytania dotyczące międzynarodowego podatku minimalnego

Od kiedy obowiązuje podatek minimalny na Malcie?

Międzynarodowy podatek minimalny obowiązuje na Malcie od 1 stycznia 2025 roku dla lat obrotowych rozpoczynających się w tym dniu lub później. Na przykład firmy z rokiem obrotowym od 1 kwietnia do 31 marca będą objęte zmianami dopiero od kwietnia 2025 roku.

Czy próg 750 milionów euro dotyczy każdej spółki oddzielnie czy całej grupy?

Próg odnosi się do całej grupy kapitałowej (konsolidacja). Nawet jeśli maltańska spółka osiąga tylko milion euro obrotu, ale należy do większej grupy, nowe zasady mogą mieć zastosowanie.

Czy mogę uratować swoją dotychczasową strukturę maltańską?

Tak, poprzez budowę substancji. Jeśli wykażesz realną działalność gospodarczą, zatrudnienie wykwalifikowanych pracowników oraz prawdziwą siedzibę na Malcie, struktura wciąż działa – lecz przy 15%, a nie 5% podatku.

Co stało się z moimi wcześniejszymi tax rulingami?

Obowiązujące advance tax rulings zachowują ważność, ale muszą zostać ocenione na tle nowych przepisów. W wielu przypadkach niezbędna będzie aktualizacja lub ponowny wniosek.

Czy podatek minimalny dotyczy też osób prywatnych?

Nie, podatek minimalny obowiązuje wyłącznie spółki w ramach międzynarodowych grup kapitałowych. Osoby prywatne rezydujące podatkowo na Malcie nie są objęte zmianami w swoim podatku dochodowym.

Jak konkretnie mierzy się substancję?

Malta bazuje na wytycznych OECD: minimum dwóch wykwalifikowanych pracowników na pełen etat, własne biuro, regularne posiedzenia zarządu na Malcie oraz rzeczywiste decyzje biznesowe podejmowane lokalnie – to kluczowe kryteria.

Czy mogę obniżyć podatek minimalny dzięki stratom?

Tak, straty z innych krajów tej samej grupy kapitałowej mogą być odliczane od wyliczenia podatku minimalnego. To jednak komplikuje planowanie i wymaga ścisłej koordynacji wszystkich spółek w grupie.

Ile kosztuje przebudowa struktury?

To zależy od pożądanego poziomu substancji. Dla dwóch pracowników, biura i compliance należy liczyć się z dodatkowymi kosztami rocznymi rzędu 150.000–200.000 euro. Jednak oszczędzasz wtedy na przenosinach do innego kraju.

Czy są jakieś przepisy przejściowe?

Malta daje okres przejściowy do końca 2025 roku na budowę substancji. Jednak podatki według nowej stawki trzeba płacić już od stycznia 2025 r., nawet jeśli wymogi substancji nie są jeszcze w pełni spełnione.

Czy Malta nadal się opłaca?

Dla realnej działalności – zdecydowanie tak. Malta oferuje nadal dostęp do rynku UE, anglojęzyczną administrację, wykwalifikowaną kadrę i nowoczesną infrastrukturę. Z podatkiem 15% i tak jest korzystniejsza niż Niemcy (30%+) czy Austria (25%).