Spis treści Przed wyjazdem: przygotuj dokumenty z Niemiec Pozwolenie na pobyt na Malcie: wniosek o eID i Residence Card Dokumenty przedsiębiorcy: rejestracja działalności i licencje Zaświadczenia finansowe i dokumenty bankowe Potwierdzenie zamieszkania i umowa najmu Dokumenty zdrowotne i ubezpieczeniowe Rejestracja podatkowa i status rezydenta na Malcie Harmonogram i kolejność: które dokumenty kiedy Najczęstsze błędy i jak ich unikać Najczęściej zadawane pytania Kiedy trzy lata temu załatwiałem pierwsze formalności urzędowe na Malcie, naiwnie pomyślałem: Ile to może być trudne?”. Podpowiedź: Bardzo trudne, zwłaszcza jeśli nie masz właściwych dokumentów albo nie wiesz, że niektóre urzędy zamykają w środy o 11:30. Dziś chcę Ci zaoszczędzić tych doświadczeń i pokazać dokładnie, jakie papiery są potrzebne przedsiębiorcy relokującemu się na Maltę. Malta kusi 300 dniami słońca, korzyściami podatkowymi i językiem urzędowym – angielskim. Ale między Chcę na Maltę” a Jestem oficjalnie rezydentem” czeka Cię biurokratyczna dżungla dokumentów. Dobra wiadomość: odpowiednie przygotowanie znacząco ułatwi cały proces. Przed wyjazdem: przygotuj dokumenty z Niemiec Zanim w ogóle wejdziesz na pokład samolotu do Malty, w Niemczech powinieneś już zbierać i uwierzytelniać wszystkie kluczowe dokumenty. Uwierz: to, czego nie zorganizujesz u siebie, na Malcie stanie się kosztownym pożeraczem Twojego czasu. Dokumenty osobiste i uwierzytelnienia Dokument Wymagany do Czas realizacji w Niemczech Szacunkowy koszt Paszport (ważny min. 6 miesięcy) Wjazd, wszystkie urzędy 3-4 tygodnie 60€ Akt urodzenia (uwierzytelniony) Residence Card, konto bankowe 1-2 tygodnie 12€ Zaświadczenie o niekaralności (międzynarodowe) Licencja biznesowa, bankowość 2-3 tygodnie 13€ Apostille na wszystkie dokumenty Uznanie dokumentów na Malcie 1-2 tygodnie 25€ za dokument Apostille to Twój najlepszy przyjaciel – ta legalizacja sprawia, że niemieckie dokumenty są przyjmowane na Malcie bez dodatkowego tłumaczenia. Bez apostille możesz na miejscu w Identity Malta usłyszeć, że musisz wracać do domu. Dokumenty przedsiębiorcy z Niemiec Jako przedsiębiorca potrzebujesz dodatkowo: Odpis z rejestru handlowego (ważność max. 3 miesiące) Rejestracja działalności lub zaświadczenie o prowadzeniu wolnego zawodu Zaświadczenie podatkowe z urzędu skarbowego Potwierdzenie działalności gospodarczej (zeznanie VAT, bilans) Referencje bankowe z niemieckiego banku firmowego Pro-tip: Poproś niemieckiego doradcę podatkowego o zaświadczenie o działalności w języku angielskim – to później oszczędność na tłumaczeniach na Malcie. Zbierz dowody finansowe Malta wymaga, abyś wykazał finansową niezależność. Przedsiębiorców obowiązują surowsze zasady niż pracowników: Minimalne wymogi dla przedsiębiorców: Wyciągi bankowe z ostatnich 6 miesięcy (konto firmowe i prywatne) Dowód dochodu min. 25.000€ rocznie Potwierdzenie płynności finansowej min. 15.000€ Zaświadczenie o ubezpieczeniu zdrowotnym (ważnym międzynarodowo) Co to oznacza? Dokumenty zbierz i uwierzytelnij już w Niemczech – każdorazowa późniejsza organizacja na Malcie kosztuje nerwy i czas. Wniosek o pozwolenie na pobyt na Malcie: eID i Residence Card dla przedsiębiorców Witaj w maltańskiej przygodzie biurokratycznej! Pozwolenie na pobyt otwiera wszystkie drzwi: konto bankowe, umowa najmu, założenie firmy – bez niego ani rusz. Obywatele UE: wniosek o eID w Identity Malta Jako obywatel UE teoretycznie masz prawo do swobodnego przemieszczania się. Praktycznie jednak do pobytu powyżej trzech miesięcy obowiązkowa jest maltańska eID (elektroniczna karta tożsamości). Dokumenty wymagane do wniosku o eID: Dokument Oryginał Kopia Szczegóły Paszport ✓ ✓ Ważny min. 6 miesięcy Akt urodzenia ✓ ✓ Z apostille Umowa najmu ✓ ✓ Nie starsza niż 30 dni Rachunek za media ✓ ✓ Prąd/woda na Twoje nazwisko Zdjęcie paszportowe – – Biometryczne, robione na miejscu Wizyta w Identity Malta (Gwardamangia) trwa około 45 minut, ale zaplanuj cały poranek – kolejki bywają ogromne. Koszt: 30€ za eID. Residence Card dla przedsiębiorców spoza UE Jeśli nie jesteś obywatelem UE – sprawa jest trudniejsza. Jako przedsiębiorca potrzebujesz Residence Card na specjalnych zasadach: Single Permit dla samozatrudnionych: Biznesplan maltańskiej firmy Potwierdzenie dochodu rocznego min. 25.000€ Ubezpieczenie zdrowotne akceptowane na Malcie Zaświadczenie o niekaralności ze wszystkich krajów z ostatnich 10 lat Dyplom uczelni wyższej lub doświadczenie zawodowe (zależnie od branży) Czas realizacji: 3-6 miesięcy. Koszt: 280€ plus honorarium adwokata (szacunkowo 2.000-3.000€ za kompletną obsługę). Praktyczne wskazówki na wizytę w urzędzie Po trzech latach na Malcie znam triki: Rezerwuj terminy online na identitymalta.com – kolejka w placówce to koszmar Najlepsze godziny: wtorek-czwartek, 9:00-10:00 Dokumenty przygotuj w dwóch kopiach, oryginały w osobnej teczce Plan awaryjny: Brakuje czegoś? Uprzedź wcześniej, dokumenty można donieść Co to znaczy w praktyce? Zarezerwuj minimum pół dnia na Identity Malta i zabierz dobrą książkę. Maltańska luźność” jest szczególnie widoczna w urzędach. Dokumenty przedsiębiorcy na Malcie: rejestracja działalności i licencje Czas na rejestrację firmy na Malcie. W zależności od branży czekają Cię różne licencje i zgody. Dobra wiadomość: Malta sprzyja biznesowi. Mniej dobra: papierologia wciąż jest niemała. Rejestracja spółki w MFSA Malta Financial Services Authority (MFSA) to pierwszy przystanek przy rejestrowaniu firmy. Jako przedsiębiorca międzynarodowy masz do wyboru kilka form prawnych: Najczęstsze formy spółek dla przedsiębiorców z zagranicy: Forma prawna Kapitał minimalny Koszt rejestracji Opłaty roczne Dla kogo Private Limited Company 1.165€ 245€ 100€ Małe firmy Public Limited Company 46.588€ 365€ 350€ Większe firmy, inwestycje Sole Trader – 70€ 35€ Freelancerzy, jednoosobowa działalność Partnership – 140€ 70€ Projekty partnerskie Dokumenty konieczne do rejestracji spółki Dla Private Limited Company (opcja najczęstsza) wymagane będą: Memorandum and Articles of Association (przygotowane przez adwokata) Formularz A – wniosek o rejestrację Dowód zarejestrowanego adresu na Malcie Directors Declaration – oświadczenie zarządzających Kopie paszportów wszystkich dyrektorów i udziałowców Proof of Address dla wszystkich Zaświadczenie o niekaralności (ważne max. 3 miesiące) Adwokat maltański to niemal konieczność – dokumentacja musi być prawnie nienaganna. Koszt wsparcia prawnego: 1.500-3.000€, zależnie od stopnia skomplikowania. Specjalne licencje branżowe Malta przewiduje dla niektórych sektorów szczególne wymogi licencyjne. Najważniejsze z nich: Usługi finansowe: Kategoria 2 Investment Services License: 2.330€ Kategoria 3 Investment Services License: 7.000€ Money Remittance License: 3.500€ Gaming & iGaming: Gaming License Class 1: 25.000€ Gaming License Class 2: 40.000€ Gaming License Class 4: 7.000€ Usługi cyfrowe: Brak specjalnej licencji Tylko rejestracja firmy konieczna Rejestracja VAT od 35.000€ obrotu VAT Registration – kiedy i jak? Na Malcie obowiązek rejestracji VAT występuje przy obrocie rocznym powyżej 35.000€. Warto jednak, jako przedsiębiorca międzynarodowy, rozważyć wcześniejszą rejestrację. Zalety wcześniejszej rejestracji VAT: Odliczenie VAT od inwestycji i kosztów początkowych Większa wiarygodność wobec klientów B2B Ułatwiony handel z innymi krajami UE Czas realizacji: 4-6 tygodni. Koszt: brak opłat. Dokumenty: certyfikat rejestracji firmy, biznesplan, prognoza przychodów. Co to oznacza dla Ciebie? Na pełną rejestrację działalności przygotuj się na 2-3 miesiące. Dobry prawnik na Malcie szybko zwróci się w oszczędnościach i bezpieczeństwie. Zaświadczenia finansowe i dokumenty bankowe dla przedsiębiorcy na Malcie Bez maltańskiego konta bankowego ani rusz – ale banki są dziś bardzo ostrożne, a papierologia podwoiła się w ostatnich latach. Otwarcie konta: trzech głównych graczy Na Malcie są trzy główne banki dedykowane przedsiębiorcom z zagranicy: Bank Otwarcie konta (biznes) Minimalny depozyt Opłaty miesięczne Bankowość online Bank of Valletta (BOV) 2-4 tygodnie 500€ 15-25€ Funkcjonalna HSBC Malta 4-8 tygodni 2.500€ 25-50€ Bardzo dobra APS Bank 2-3 tygodnie 1.000€ 12-20€ Podstawowa Z własnego doświadczenia: zacznij z BOV do codziennych operacji, a równolegle otwórz konto w HSBC na transakcje międzynarodowe. BOV jest szybki i prosty, HSBC zaś zapewnia lepszą bankowość online i mniej problemów przy przelewach międzynarodowych. Wymagane dokumenty do otwarcia konta firmowego Dom dokumentów jest prawdziwy. Lista: Dokumenty osobiste: Maltańska eID lub Residence Card Niemiecki paszport (oryginał + kopia) Akt urodzenia z apostille Maltański rachunek za media (max. 3-miesięczny) Umowa najmu albo zakupu nieruchomości na Malcie Dokumenty firmowe: Company Registration Certificate Memorandum and Articles of Association Certificate of Good Standing Lista dyrektorów i udziałowców Resolution na otwarcie konta (uchwała zarządu) Zaświadczenia finansowe: Wyciągi bankowe z ostatnich 6 miesięcy (firmowe + prywatne) Source of Funds Declaration Biznesplan działalności na Malcie Referencje z niemieckiego banku Dowód prognozowanych obrotów Source of Funds: kluczowy moment Malta wyjątkowo poważnie traktuje przepisy AML. Source of Funds Declaration” to etap, na którym wielu odpada. Musisz szczegółowo wyjaśnić: Skąd masz środki: pensja, sprzedaż firmy, spadek, zyski z inwestycji Ile pieniędzy przepływa miesięcznie Dlaczego przeprowadzasz się na Maltę: powody biznesowe lub prywatne Co planujesz robić na Malcie: rodzaj działalności, z jakimi krajami Pro-tip: Bądź brutalnie uczciwy. Niespójności wyjdą od razu – odrzucenie wniosku pewne. Znam przypadki, gdzie przedsiębiorcy nie zostali przyjęci, bo nie podali dokładnie źródeł dochodów z Niemiec. Harmonogram i praktyczne rady Otwieranie konta najczęściej wygląda tak: Tydzień 1-2: rezerwacja wniosków i zbieranie dokumentów Tydzień 3: pierwsze spotkanie w banku (1-2 godziny) Tydzień 4-6: weryfikacja dokumentów wewnątrz banku Tydzień 7-8: finalne podpisy, wydanie karty Insider Tips: Równolegle umawiaj spotkania w kilku bankach – odrzuty są normą Zabierz maltańskiego żyranta – bardzo przyspiesza procedurę Bądź formalny – pierwszy kontakt z bankiem jest decydujący Przygotuj 2-minutowy elevator pitch: kim jesteś, co robisz, czemu Malta Co to oznacza? Zakładaj min. 2 miesiące na otwarcie konta i przygotuj się na wielokrotne pytania. Im transparentniejsze dokumenty, tym bardziej płynny proces. Potwierdzenie zamieszkania i umowa najmu: podstawa wszystkiego Bez stałego adresu na Malcie – ani rusz. Potwierdzenie zamieszkania wymagane jest na każdym kroku – od eID po konto bankowe. A rynek najmu na Malcie ma swoje własne zasady. Umowa najmu na Malcie: co musisz wiedzieć Maltańskie umowy najmu znacząco odbiegają od niemieckich standardów. Najważniejsze różnice: Aspekt Niemcy Malta Co to oznacza w praktyce Kaucja 2-3 czynsze 1-2 czynsze Mniej środków zablokowanych Minimalny okres najmu Najczęściej bezterminowa 1-2 lata na czas określony Planuj długoterminowo Opłaty dodatkowe Zwykle osobno Często w cenie Prąd i woda często wliczone Umeblowanie Zwykle bez mebli Z reguły umeblowane Możesz się wprowadzić od ręki Utility Registration: prąd i woda na Twoje nazwisko Sama umowa najmu urzędowo nie wystarczy. Potrzebny będzie rachunek za media (utility bill) na Twoje nazwisko – to dowód, że rzeczywiście mieszkasz na Malcie. Prąd (Enemalta): Wniosek online na enemalta.com.mt Kopia eID lub paszportu Umowa najmu jako potwierdzenie adresu Pierwszy rachunek po 6-8 tygodniach Woda (Water Services Corporation): Wizyta osobista w Floriana obowiązkowa Te same dokumenty co do prądu Czas realizacji: 2-4 tygodnie Pro-tip: Składaj wnioski o oba media razem z wprowadzeniem się. Pierwszy rachunek za media to często wąskie gardło formalności. Różne potwierdzenia adresu do różnych celów Nie każda instytucja akceptuje te same dokumenty adresowe: Identity Malta (eID): Umowa najmu + rachunek za media na własne nazwisko Lub: potwierdzenie właściciela notarialnie poświadczone Banki: Rachunek za media nie starszy niż 3 miesiące Plus umowa najmu jako backup Dowód własności przy zakupie nieruchomości MFSA (przedsiębiorstwa): Umowa najmu lokalu na firmę Lub: wirtualne biuro (od 50€/mies.) Virtual Office czy prawdziwy adres? Jako przedsiębiorca musisz wybrać: prawdziwe biuro czy wirtualny adres dla firmy? Zalety Virtual Office: Tanie: 50-150€/mies. Dostępne od ręki Profesjonalny adres biznesowy Przesyłanie poczty w cenie Wady Virtual Office: Część banków sceptyczna Brak fizycznej obecności Problem przy kontroli podatkowej Moja rada: zacznij od Virtual Office, a później – po rozkręceniu firmy – przenieś się do prawdziwego biura. Kluczowa jest kolejność – harmonogram dla adresu Sytuacja z adresem to klasyczne jajko czy kura. Oto najlepsza kolejność: Tydzień 1: Tymczasowy nocleg (Airbnb, hotel) Tydzień 2-3: Szukanie mieszkania i podpisanie umowy Tydzień 4: Wprowadzenie + rejestracja mediów Tydzień 6-8: Pierwszy rachunek za media Tydzień 9: Wniosek eID w Identity Malta Co to znaczy? Planuj min. 2 miesiące zapasu na kompletny dowód adresowy – bez maltańskiego adresu będziesz kręcił się w kółko. Dokumenty zdrowotne i ubezpieczeniowe dla przedsiębiorców na Malcie System zdrowia Malty łączy publiczną opiekę z sektorem prywatnym. Jako przedsiębiorca powinieneś korzystać z obu rozwiązań – publiczny system na nagłe wypadki, prywatne ubezpieczenie na wszystko inne. Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego (EHIC) czy maltańska polisa? Jako obywatel UE, teoretycznie Twoje niemieckie ubezpieczenie działa także na Malcie. W praktyce sytuacja się komplikuje, gdy przeprowadzasz się na stałe. Typ ubezpieczenia Zakres Koszty Dla przedsiębiorcy? EHIC z Niemiec Pomoc doraźna, podstawowa opieka Bez zmian vs Niemcy Tylko tymczasowo Publiczna Malta Podstawowa opieka Bezpłatnie Podstawowa ochrona Prywatna Malta Kompleksowa opieka 100-300€/mies. Zalecana Międzynarodowe ubezpieczenie Cały świat 200-500€/mies. Dla podróżujących Rejestracja w maltańskim systemie zdrowia Zapis do publicznego systemu (Health Card) jest bezpłatny i zalecany, nawet jeśli masz prywatną polisę. Dokumenty do rejestracji: Maltańska eID Potwierdzenie adresu (rachunek za media) Zaświadczenie o ubezpieczeniu zdrowotnym z Niemiec Formularz RHC1 (dostępny w każdym Health Centre) Wniosek składa się w najbliższym Health Centre. Największy znajduje się w Floriana – tam obsługiwani są najczęściej ekspaci. Prywatne ubezpieczenie zdrowotne – najważniejsi dostawcy Dla przedsiębiorców prywatna polisa to niemal konieczność. Kolejki w publicznej służbie potrafią być koszmarne. Najważniejsze firmy na Malcie: Middlesea Insurance: Lokalny gracz, dobra obsługa Plan podstawowy: 120€/mies. Plan Premium: 280€/mies. W cenie Mater Dei Hospital GasanMamo Insurance: Największy ubezpieczyciel lokalny Dobra ochrona także poza Maltą Dostępne polisy rodzinne 150-350€/mies. zależnie od pakietu Międzynarodowi operatorzy (Cigna, Bupa): Ochrona globalna Wyższe ceny: 300-600€/mies. Warto dla osób często podróżujących Szczepienia i zaświadczenia zdrowotne Malta nie wymaga szczególnych szczepień od obywateli UE. Warto jednak sprawdzić swój status szczepień, szczególnie jeśli dużo podróżujesz. Zalecane szczepienia na Maltę: Standardowe (tężec, błonica, itd.) WZW A i B (ważne przy częstym jadaniu na mieście”) Grypa – na Malcie bywają mocne fale zachorowań W Niemczech wystąp o międzynarodową książeczkę szczepień – to ułatwi kontakt z lekarzami na Malcie. Leki i recepty Przy stałym przyjmowaniu leków warto odpowiednio zaplanować przeprowadzkę: Krótki okres (pierwsze 3 miesiące): Zapas leków z Niemiec Zaświadczenie lekarskie dla służb celnych (leki na receptę) Nie zapomnij oryginalnych opakowań Długoterminowo: Znajdź lekarza na Malcie (polecenia expatów) Przetłumacz niemiecką dokumentację medyczną Przenieś recepty na maltańskie apteki Wiele niemieckich leków nie jest dostępnych na Malcie lub mają inne nazwy. Listę dostępnych lekarstw znajdziesz na stronie Malta Medicines Authority. Co z tego wynika? Zaplanuj kwestie zdrowotne przed wyjazdem. Nagły wypadek bez jasnej sytuacji ubezpieczeniowej może być bardzo kosztowny. Rejestracja podatkowa i maltańska rezydencja podatkowa przedsiębiorcy Robi się ciekawie: aspekty podatkowe przeprowadzki na Maltę. Przyciąga ona atrakcyjnymi przepisami podatkowymi, lecz diabeł tkwi w szczegółach. Jako przedsiębiorca musisz kontrolować zarówno stronę niemiecką, jak i maltańską. Wypisanie się z niemieckiej rezydencji podatkowej: czyste cięcie Zanim zostaniesz podatnikiem na Malcie, konieczne jest formalne opuszczenie Niemiec. To bardziej skomplikowane, niż się wydaje. Wymagania dot. wymeldowania się z Niemiec: Wymeldowanie głównego miejsca zamieszkania (nie tylko czasowego!) Udokumentowane przeniesienie centrum życiowego na Maltę Zakończenie/ograniczenie działalności gospodarczej w Niemczech Przestrzeganie zasady 183 dni (mniej niż 183 dni w Niemczech rocznie) Pro-tip: Prowadź dziennik podróży. Niemiecki urząd skarbowy uwielbia to sprawdzać. Zapisuj rezerwacje lotów, rachunki z Malty i nawet paragony z restauracji – mogą być kluczowe. Wniosek o rezydencję podatkową na Malcie Rezydencja podatkowa NIE jest przyznawana automatycznie z eID. Musisz złożyć osobny wniosek. Status Ordinarily Resident”: Status Warunki Stawka podatku Dla kogo Ordinary Resident 183 dni + centrum życiowe 0-35% progresywnie Osoby ze standardowymi dochodami Non-Domiciled Resident 183 dni, brak domicile 15% od dochodu przekazanego na Maltę Przedsiębiorcy międzynarodowi Malta Residence Programme 500.000€ inwestycji 15% ryczałt High Net Worth Individuals Dla większości przedsiębiorców z zagranicy korzystny jest status Non-Domiciled Resident” – płacisz 15% podatku od dochodu przelanej na Maltę. Dochód pozostawiony za granicą – niepodlegający opodatkowaniu. Dokumenty do uzyskania statusu rezydenta podatkowego Wniosek składa się do Inland Revenue Department w Floriana: Wymagane dokumenty: Wniosek Application for Tax Residency” (IR21) Maltańska eID Potwierdzenie adresu (rachunek za media + umowa najmu) Kopia biletów podróżnych jako potwierdzenie pobytu Zaświadczenia o dochodach z wszystkich krajów Potwierdzenie wymeldowania z Niemiec Zaświadczenie o niekaralności Czas realizacji: 6-12 tygodni. Dla obywateli UE: brak opłat. Umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania Niemcy-Malta Umowa (DBA) precyzuje, które dochody opodatkowane są w którym kraju: Podstawowe zasady: Dochody z działalności gospodarczej: tam, gdzie faktycznie prowadzona jest działalność Zyski kapitałowe: w kraju rezydencji odbiorcy Dochody z nieruchomości: w kraju położenia nieruchomości Emerytury: w kraju rezydencji I co z praktyki? Jeśli utrzymasz firmę niemiecką i będziesz nią zarządzał z Malty, Niemcy mogą domagać się podatku. Profesjonalna porada – obowiązkowa. Compliance podatkowy na Malcie – coroczne obowiązki Jako rezydent podatkowy na Malcie masz obowiązki: Roczne rozliczenie podatku (do 30 czerwca): Deklaracja wszystkich dochodów światowych Dla Non-Domiciled: tylko dochody przekazane na Maltę Gromadzenie dokumentów kosztowych Podatek zaliczkowy (do 30 kwietnia): Płatność na bieżący rok Wyliczany na podstawie dochodu z poprzedniego roku Dopłata lub zwrot roku następnego Zgłoszenia VAT (kwartalnie): Tylko dla firm zarejestrowanych do VAT Elektronicznie przez VAT Department Portal Termin: 15 dzień po zakończeniu kwartału Podatkowe Lifehacks z praktyki Po trzech latach na Malcie podpowiadam: Optymalne transfery pieniędzy: Jako Non-Domiciled możesz decydować, kiedy środki trafiają na Maltę Maksymalizuj koszty działalności: biuro, telefon, internet, podróże – wszystko do odliczenia Podwójne gospodarstwo domowe: przy powiązaniach z Niemcami część kosztów odliczysz Zakupy inwestycyjne planuj na koniec roku: lepszy efekt podatkowy Co wynika? Podatki na Malcie są korzystne, ale skomplikowane. Dobry doradca podatkowy to wydatek, który się szybko zwraca (1.500-3.000€ rocznie). Harmonogram i kolejność: kiedy złożyć które dokumenty Przeprowadzka na Maltę to wieloetapowy, skomplikowany proces pełen zależności. Kolejność działań decyduje o sukcesie lub frustracji. Oto sprawdzony harmonogram. Faza 1: przygotowania w Niemczech (8-12 tygodni przed przeprowadzką) Tydzień -12 do -8: Ostateczna decyzja: pobyt czasowy czy przeprowadzka na stałe? Doradztwo podatkowe w Niemczech: konsultacja dot. wyjścia podatkowego Odnowienie paszportu: jeśli ważny mniej niż 6 miesięcy Wniosek o zaświadczenie o niekaralności: wersja międzynarodowa z apostille Tydzień -8 do -4: Akt urodzenia i inne dokumenty osobiste: uwierzytelnione + apostille Dokumenty firmy z Niemiec: odpis z rejestru, potwierdzenie działalności Organizacja referencji bankowych: z niemieckiego banku Kwestie ubezpieczenia: uzgodnienie przejściowego pokrycia w niemieckiej kasie Tydzień -4 do wyjazdu: Szukanie mieszkania (Malta): research online, pierwsze kontakty Nocleg tymczasowy: na 4-8 tygodni (Airbnb, hotel) Firma przeprowadzkowa: jeśli zabierasz rzeczy Wymeldowanie w Niemczech: dopiero po przylocie na Maltę! Faza 2: przyjazd i podstawy (tygodnie 1-8 na Malcie) Tydzień Priorytet A (od razu) Priorytet B (równolegle) Zależności 1-2 Szukanie mieszkania, umowa najmu Karta SIM, kontakt z bankami Potrzebny adres tymczasowy 3-4 Rejestracja mediów Znalezienie lokalnego prawnika Umowa najmu niezbędna 5-6 Rezerwacja terminu w Identity Malta Ubezpieczenie zdrowotne Malta Rachunek za media na Ciebie 7-8 Wniosek o eID Start rejestracji spółki Wszystkie dokumenty adresowe Faza 3: firma i urzędy (tygodnie 9-16) Tydzień 9-10: Odbiór eID (jeśli już gotowa) Wniosek o konto bankowe: z maltańską eID Rejestracja spółki: dokumenty do prawnika Tydzień 11-12: Otwarcie konta firmowego: równolegle z rejestracją spółki Rejestracja VAT: jeśli konieczna Wymeldowanie w Niemczech: z maltańskim adresem Tydzień 13-16: Wniosek o rezydencję podatkową: z udokumentowanym pobytem 183 dni Specjalne licencje: jeśli wymaga branża Początek działalności: pierwsze faktury Faza 4: optymalizacja i integracja (tydzień 17-24) Pierwsze pół roku wykorzystaj na: Optymalizację podatkową: wspólnie z doradcą podatkowym Budowę sieci kontaktów: Malta Business Network, grupy expatów Docelowe mieszkanie: jeśli ciągle w okresie tymczasowym Powiązania z Niemcami: uporządkowanie lub rozdzielenie spraw Krytyczne zależności i pułapki Najczęstsze błędy w harmonogramie: Zbyt szybkie wymeldowanie w Niemczech: zaczekaj aż sprawy na Malcie będą gotowe Konto bez eID: na Malcie nie do przejścia Rejestracja firmy bez adresu: wymagana adresacja maltańska Rezydencja podatkowa bez 183 dni: tylko po faktycznym pobycie Awaryjne rozwiązania: Opóźnienie w wydaniu eID: alternatywnie Certificate of Residence do banków Odrzucenie przez bank: minimum dwa-trzy banki równolegle Ciężka sytuacja na rynku najmu: wydłużyć okres tymczasowy Problemy z firmą: na początek Sole Trader Szacunkowe koszty według harmonogramu Miesiąc Główne koszty Kwota Koszty skumulowane 1-2 Nocleg, przelot, opłaty dokumentowe 3.000-4.000€ 3.000-4.000€ 3-4 Kaucja, media, eID 2.500-3.500€ 5.500-7.500€ 5-6 Prawnik, rejestracja firmy, konto 2.000-4.000€ 7.500-11.500€ 7-12 Koszty bieżące, doradztwo podatkowe 1.500€/mies. 16.500-20.500€ Co to oznacza? Zaplanuj minimum 6 miesięcy i 15.000-20.000€ kapitału startowego, by profesjonalnie zamknąć przeprowadzkę na Maltę. Właściwa kolejność oszczędza czas i nerwy. Najczęstsze błędy i jak ich unikać Po trzech latach na Malcie i setkach rozmów z innymi expatami znam typowe pułapki. Oto największe błędy – i jak nie wpaść w ich sidła. Błąd #1: Niedocenianie tempa biurokracji Błąd: Wszystko pójdzie szybko, dziś przecież jest era cyfrowa.” Rzeczywistość: Malta działa w tempie południowym. Co w Niemczech zajmie tydzień, tutaj potrwa 4-6. Przykład: Anna bookuje lot na 15 marca i liczy, że 20 marca otworzy konto bankowe. Szybka weryfikacja: bez eID, bez rachunku za media – nie ma szans. Sposoby unikania: Planuj dwukrotnie więcej czasu niż w Niemczech Licz się z 2-3 wizytami w urzędzie na każdy wniosek Zawsze miej plany awaryjne na ważne terminy Noclegi tymczasowe, Virtual Office na start Błąd #2: Zła kolejność wymeldowania Błąd: Najpierw wymeldować się w Niemczech, potem lecieć na Maltę. Rzeczywistość: Bez niemieckiego adresu wejście na Maltę jest trudniejsze. Utkniesz pomiędzy systemami”. Przykład: Markus wymeldowuje się w Monachium, leci na Maltę i orientuje się: bez adresu w Niemczech nie dostanie referencji bankowej, bez eID nie otworzy konta na Malcie. Sposoby unikania: Wymeldowanie główne w Niemczech dopiero jak wszystko ruszy na Malcie Niemieckie konto i ubezpieczenie tymczasowo utrzymać Czasowa rejestracja na Malcie jako etap przejściowy Doradca podatkowy do exit planu Błąd #3: Niedoszacowanie barier językowych Błąd: Malta po angielsku, więc problemów nie będzie.” Rzeczywistość: Dużo formularzy jest po maltańsku, starsi urzędnicy znają angielski słabo, a procesy urzędowe nie są przyjazne turystycznie”. Przykład: Sarah stoi w Enemalta, połowy formularzy nie rozumie. Urzędnik tłumaczy po maltańsku, ona grzecznie się uśmiecha i podpisuje w ciemno. Sposoby unikania: Na ważne sprawy zabierz lokalnego znajomego lub prawnika Przeglądaj formularze online, tłumacz przed wizytą Pytaj o doświadczenia w grupach expatów Google Translate z tłumaczeniem kamerą Błąd #4: Zła strategia podatkowa Błąd: Planować optymalizację podatkową dopiero po przeprowadzce. Rzeczywistość: Zła struktura = kosztowna i żmudna naprawa. Przykład: Robert zakłada maltańską Ltd., ale formalnie wciąż jest rezydentem podatkowym Niemiec. Efekt: podwójne opodatkowanie i dopłaty. Sposoby unikania: Doradca podatkowy w obu krajach PRZED przeprowadzką Poznać zasady DBA Profesjonalny plan exitu” z Niemiec Wniosek o rezydencję podatkową na Malcie odpowiednio wcześnie Optymalizacja międzynarodowej konstrukcji firmy Błąd #5: Niedocenianie bankowej biurokracji Błąd: Jestem z UE, konto bankowe to formalność.” Rzeczywistość: Maltańskie banki są ultrawyczulone na klientów międzynarodowych. Due Diligence trwa miesiące. Przykład: Thomas składa komplet dokumentów do BOV; po 6 tygodniach dostaje odmowę – insufficient documentation”. Kolejny bank, kolejny wniosek, kolejne tygodnie. Sposoby unikania: Jednocześnie aplikować w 2-3 bankach Source of Funds maksymalnie szczegółowo Biznesplan dla działalności na Malcie Referencje niemieckiego banku po angielsku Plan B: banki online np. Revolut, N26 Błąd #6: Nierealistyczny budżet Błąd: Liczyć wyłącznie podstawowe koszty, pomijając ukryte wydatki. Rzeczywistość: Malta jest droższa niż się wydaje, szczególnie dla przedsiębiorców. Ukryte koszty, o których się zapomina: Typ kosztu Oczekiwania Rzeczywistość Skąd różnica Honoraria prawne 500€ 2.000-4.000€ Rejestracja firmy złożona Mieszkanie 800€/mies. 1.200-1.800€ Dobre lokalizacje drogie Podatki 15% ryczałt 15-35% W zależności od statusu rezydencji Ubezpieczenie zdrowotne publiczne bezpłatnie 150-300€/mies. prywatnie Państwowe = kolejki Błąd #7: Izolacja i brak integracji Błąd: Trzymać się tylko z innymi Niemcami, tworzyć niemiecką bańkę”. Rzeczywistość: Bez sieci lokalnej tracisz dostęp do najlepszych wskazówek i biznesowych okazji. Jak budować prawdziwy network: Malta Business Network: comiesięczne wydarzenia branżowe Blockchain Malta Association: dla branży tech Local Councils: integracja z lokalną społecznością Kluby sportowe: tenis, żeglarstwo, piłka nożna – Maltańczycy są sportowi Language Exchange: Twój niemiecki w zamian za angielski/maltański Złote zasady przedsiębiorcy na Malcie Po wszystkich błędach, oto moje najważniejsze lekcje: Cierpliwość Twoją największą bronią: Malta potrzebuje czasu, ale działa Redundancja krytycznych systemów: backup kont, mieszkań, internetu Lokalni eksperci warci są swojej ceny: prawnik, doradca podatkowy, agent nieruchomości Dokumentacja to podstawa: wszystko rób na kopie, zdjęcia, daty Elastyczność przy kluczowych etapach: zawsze plan B, C i D Co z tego? Malta to fantastyczny kraj dla przedsiębiorców z zagranicy – jeśli masz realistyczne oczekiwania i profesjonalny plan. Większość problemów pojawia się z powodu niecierpliwości i braku przygotowania. Najczęściej zadawane pytania dotyczące dokumentów przy przeprowadzce na Maltę Ile trwa pełna przeprowadzka na Maltę dla przedsiębiorcy? Zarezerwuj co najmniej 6 miesięcy na kompletną relokację. Przez pierwsze 2-3 miesiące załatwisz podstawy (eID, konto, mieszkanie), kolejne 2-3 miesiące zajmie rejestracja firmy i formalności podatkowe. Zanim wszystko zadziała perfekcyjnie, mija zwykle 8-12 miesięcy. Które dokumenty muszą mieć apostille? Akt urodzenia, zaświadczenie o niekaralności i wszystkie dokumenty firmowe (rejestr handlowy, potwierdzenie prowadzenia działalności). Paszport nie wymaga apostille, ponieważ jest uznawany międzynarodowo. Czy mogę przenieść niemiecką firmę na Maltę? Bezpośrednia relokacja nie jest możliwa. Musisz zamknąć działalność niemiecką albo ją utrzymać i równolegle założyć firmę na Malcie. Dla optymalnego rozliczenia potrzebne jest doradztwo w obu krajach. Ile kosztuje relokacja przedsiębiorcy na Maltę? Przygotuj 15.000-25.000€ na pierwsze 6 miesięcy. To obejmuje opłaty prawne (2.000-4.000€), wynajem (1.500-2.500€/mies.), rejestrację firmy (1.000-3.000€), koszty utrzymania i opłaty urzędowe. Czy maltański prawnik jest konieczny? Przy rejestracji spółki prawnik jest w praktyce obowiązkowy. Dokumenty muszą być poprawnie sporządzone, a urzędy oczekują lokalnego wsparcia. Koszt: 1.500-3.000€ przy standardowej rejestracji. Jak działa zasada 183 dni na Malcie? Aby stać się rezydentem podatkowym, musisz spędzać na Malcie udokumentowanie 183 dni w roku. Liczą się wyłącznie pełne doby (dzień przyjazdu się nie liczy, dzień wyjazdu – tak). Prowadź dokładny dziennik podróży z potwierdzeniem biletów. Czy da się otworzyć konto bankowe na Malcie bez eID? Bardzo trudno. Większość banków wymaga maltańskiej eID. Alternatywa: banki online (Revolut, N26) jako rozwiązanie tymczasowe lub mniejsze banki lokalne – tam czasem łatwiej. Co jeśli mój wniosek o eID zostanie odrzucony? Odrzucenia rzadko dotyczą obywateli UE. Najczęstsze powody: brak lub błąd w dokumentach. Po uzupełnieniu możesz od razu składać wniosek ponownie. Koszt: kolejne 30€. Czy na Malcie muszę odbyć służbę wojskową? Nie, Malta nie ma obowiązku wojskowego. Jako obywatel UE nie masz zobowiązań militarnych. Przy obywatelstwie także nie jest wymagany żaden staż w wojsku. Jak szybko można się przeprowadzić na Maltę? Teoretycznie możesz wjechać w każdej chwili (swoboda obywateli UE). Praktycznie na przygotowanie dokumentów w Niemczech przeznacz 2-3 miesiące + kolejne 2-3 miesiące na organizację na Malcie. Szybciej tylko z dużym budżetem i profesjonalnym wsparciem.
