Inhoudsopgave Waarom Malta voor gezinnen? Realiteitscheck achter de ansichtkaarten Malta scholen: Het onderwijssysteem begrijpen en de juiste keuze maken Wonen met gezin op Malta: Van zoeken tot intrekken Integratie op Malta: Hoe jij en je kinderen echt landen Praktische gezinsplanning: Budget, timing en eerste stappen Veelvoorkomende valkuilen en hoe je ze vermijdt Veelgestelde vragen Waarom Malta voor gezinnen? Realiteitscheck achter de ansichtkaarten Ik zeg het je direct: Malta met een gezin is geen verlengde vakantie. Tussen Instagram-zonsondergangen en de realiteit zit soms een wereld van verschil – maar juist daarom werkt het voor veel internationale gezinnen alsnog. De Malta-realiteit voor gezinnen: Wat je echt te wachten staat Na drie jaar op het eiland ken ik beide kanten van de medaille. Malta biedt als gezin echte voordelen: EU-lidmaatschap zonder taalbarrière (Engels is officiële taal), een mediterraan klimaat dat je vitamine D-voorraad het hele jaar aanvult, en een eilandgrootte die behapbaar blijft. Maar – en dat is belangrijk – Malta is ook lawaaierig, druk en duur geworden. De infrastructuur zucht onder de groei van de afgelopen jaren. Wat betekent dat voor jou? Je zult vaker in de file staan dan je denkt. De huren zijn sinds 2020 bijna verdubbeld. En ja, de beroemde Maltese relaxedheid kan zich ook uiten als “volgende week, misschien”, vooral als de vakman moet komen. Voor welke gezinnen Malta echt geschikt is Malta werkt het best voor gezinnen die: – Remote werken of internationaal actief zijn – Flexibiliteit belangrijker vinden dan routine – Kinderen hebben die openstaan voor nieuwe talen – Een stabiel netto-inkomen hebben van minstens €4.000 – Stedelijk leven prefereren boven het platteland Een realiteitscheck: Familie Weber uit München, twee kinderen (8 en 12), verhuisde in 2023 naar hier. Hun eerlijke balans na een jaar: De kinderen spreken nu vloeiend Engels, we zitten het hele jaar door aan het strand, maar we betalen €2.800 voor een 3-kamer appartement in Sliema dat in München €1.800 kostte. De verborgen kosten van gezinsleven op Malta Kostenpost Malta (maandelijks) Duitsland/Oostenrijk (ter vergelijking) 3-kamer-appartement (centraal) €2.200-3.000 €1.500-2.200 Particuliere school (per kind) €300-800 €200-500 Auto (onderhoud/verzekering) €400-600 €300-450 Boodschappen (gezin) €800-1.200 €600-900 Kinderactiviteiten €200-400 €150-300 Wat je bij deze cijfers moet bedenken: De hogere kosten worden deels gecompenseerd door lagere belastingen (voor EU-burgers vaak tussen 15-25%) en geen dagelijks woon-werkverkeer. Maar reken eerlijk. Malta scholen: Het onderwijssysteem begrijpen en de juiste keuze maken Het Maltese onderwijssysteem is een kleurrijke mix van Britse erfenis, lokale tradities en internationaal elan. Voor jou als ouder betekent dat: meer opties, maar ook meer keuzes. Het Maltese schoolsysteem in vogelvlucht Malta heeft een drietalig systeem ontwikkeld: Maltees (landstaal), Engels (officiële taal), en vaak Italiaans of andere EU-talen. Je kinderen worden automatisch meertalig – een enorm voordeel voor hun toekomst. De drie schooltypen op Malta: State Schools (openbare scholen): Gratis, maar hoofdzakelijk in het Maltees Church Schools: Gesubsidieerd, vaak tweetalig (Maltees/Engels), religieuze achtergrond Independent Schools: Privé, meestal internationaal, Engelstalig Internationale scholen op Malta: De realistische keuze voor EU-gezinnen Eerlijk is eerlijk: Als je uit Duitsland, Oostenrijk of Zwitserland komt, gaan je kinderen waarschijnlijk naar een internationale school. Dit zijn de hoofdopties: School Curriculum Maandelijkse kosten Bijzonderheden QSI International School Amerikaans €450-650 Kleine klassen, sterke community Verdala International School Cambridge/IB €500-800 Groot campus, sterke academische kant St. Catherines High School Brits €300-500 Lokale eliteschool met internationale touch San Anton School Cambridge €400-600 Traditierijk, zeer Brits Aanmelding en wachtlijsten: Zo kom je binnen Nu wordt het concreet: populaire scholen hebben vaak wachtlijsten. Mijn tip: Meld je minstens 6-12 maanden van tevoren aan. Het typische aanmeldingsproces: 1. Online aanmelding met rapporten van de laatste 2 jaar 2. Gesprek met de schoolleiding (vaak als videogesprek) 3. Toelatingstest afhankelijk van leeftijd van het kind 4. Wachtlijst of directe toelating 5. Registratiefee (doorgaans €500-1.000) plus eerste betaling Insider-tip: Veel scholen geven voorrang aan gezinnen die al op Malta wonen. Plan als het kan een verkennend bezoek met schooltours voordat je definitief verhuist. Duitse School Malta: Het voltijdsalternatief Sinds 2020 is er ook een Duitse Internationale School Malta. Perfect als je van plan bent later terug naar Duitsland te gaan of het Duitse diploma wilt behouden. Kosten: €600-900 per maand Curriculum: Duitse leerplannen met internationale inslag Talen: Duits, Engels, Maltees Locatie: Ta Xbiex (zeer centraal) Wat je moet weten: De school is nog jong en in ontwikkeling. Dat betekent veel flexibiliteit en persoonlijke aandacht, maar ook minder uitgekristalliseerde structuren dan bij de traditionele internationale scholen. Wonen met gezin op Malta: Van zoeken tot intrekken De Maltese woningmarkt is een avontuur op zich. Als gezin heb je ruimte, een goede locatie en een budget nodig dat niet na drie maanden al is opgebruikt. Dit is mijn eerlijke gids door de jungle. De meest gezinsvriendelijke wijken op Malta Malta is klein, maar de keuze van de juiste buurt maakt een enorm verschil voor je gezinsleven. Ik deel het eiland op naar gezinssituatie: Voor internationale nieuwkomers: – Sliema/St. Julians: Centraal, internationaal, maar duur (€2.500-3.500 voor 3 kamers) – Gzira/Msida: Iets betaalbaarder, goede verbindingen, studentenachtige sfeer – Swieqi/San Gwann: Rustiger, meer ruimte, populaire scholen dichtbij Voor gezinnen met groter budget: – Attard/Balzan: Maltas Beverly Hills, grote huizen, internationale community – Mosta: Centraal, goede prijs-kwaliteit – Mellieha: Noordelijk, rustig, maar langere reistijden Voor prijsbewusten: – Zebbug/Siggiewi: Authentiek Maltees, lagere huren – Birgu/Cospicua: Historisch, minder toeristisch Woning zoeken op Malta: De praktische aanpak Vergeet Duitse orde en stiptheid – woningjacht werkt hier anders. Hier mijn survival guide: Online platformen die werken: – Property.com.mt: Grootste aanbod, maar veel al verhuurd – Facebook Groups: “Rental Apartments Malta”, “Expats in Malta” – vaak de meest actuele aanbiedingen – Dhalia.com.mt: Lokaal platform met goede filters – Frank Salt/RE/MAX: Traditionele makelaars met Engelstalige service De bezichtigingsmarathon: Wat je te wachten staat Ik draai er niet omheen: Bezichtigingen op Malta kunnen frustrerend zijn. Reken op minstens 2-3 weken, waarin je dagelijks 4-5 afspraken plant. Jouw bezichtigingschecklist: Controleer waterdruk in alle kamers (zomerprobleem!) Check de airco – zonder red je het niet in de zomer Meten van internetsnelheid (voor home office) Kijk naar parkeermogelijkheden – wordt vaak onderschat Luister naar buren – Maltese families zijn luidruchtig Test de lift indien aanwezig (stroomuitval komt voor) Huurcontracten op Malta: Onderhandelen en begrijpen Maltese huurcontracten hebben hun eigenaardigheden. Hier de belangrijkste punten: Contractpunt Standaard in Malta Jouw onderhandelingsruimte Borg 2-3 maandhuren Weinig, contant gebruikelijk Opzegtermijn 1-3 maanden Onderhandelbaar bij langere contracten Huurverhoging Jaarlijks 2-5% Bij 2+ jaar contract te begrenzen Servicekosten Meestal exclusief Soms inclusief te bespreken Gemeubileerd Meestal deels gemeubileerd Details goed vastleggen Belangrijke tip: Zet alle afspraken op papier. Mondelinge toezeggingen zijn in Malta vaak goed bedoeld, maar juridisch waardeloos. De verborgen kosten van wonen Dit zijn de kosten die je in geen advertentie ziet staan: Gemeenschappelijke kosten: €50-150 per maand voor gebouwonderhoud Water/stroom: €150-300 in de zomer (airco!) Internet: €30-50 voor fatsoenlijke snelheid Parkeren: €80-200 extra, indien beschikbaar Advocaatkosten: €200-500 voor contractcontrole Mijn vuistregel: Tel 25-30% bovenop de kale huur voor een realistisch totaalbedrag. Integratie op Malta: Hoe jij en je kinderen echt landen Integreren op Malta is als het weer: soms onvoorspelbaar, maar als het klikt, dan ook echt. Na drie jaar kan ik zeggen: Het loont, maar je moet zelf initiatief nemen. De Maltese mentaliteit begrijpen Maltezers zijn in principe vriendelijk voor buitenlanders, maar echte vriendschappen ontstaan niet van de ene op de andere dag. Het blijft een eilandcultuur – iedereen kent elkaar, en nieuwkomers worden eerst bekeken. Wat voor jou als gezin belangrijk is: – Maltezers zijn erg familiegericht – kinderen openen deuren – Geduld loont – na 6-12 maanden komen de uitnodigingen – Religie speelt een grotere rol dan in Midden-Europa – Buurtcontact is belangrijk – investeer tijd in een praatje Taalbarrières overwinnen: Engels is niet genoeg Ja, Engels is de officiële taal. Nee, dat is niet voldoende om echt te integreren. Maltees leren toont respect en opent harten. Taal-leeraanpak voor het gezin: Kinderen: Leren automatisch Maltees op school en via vriendjes Volwassenen: Basiscursus Maltees bij het Institute for Tourism Studies Gezin samen: Maltese TV-programma’s kijken (TVM2 heeft ondertiteling) Praktisch: Maltees oefenen bij het boodschappen doen – winkeliers zijn erg geduldig Gemeenschap vinden: Van expatgroepen tot lokale verenigingen Malta heeft een levendige internationale gemeenschap maar sterke lokale structuren. Mijn tip: Gebruik beide. Internationale community: – Expats in Malta (Facebook): 25.000+ leden, zeer actief – International Womens Club Malta: Maandelijkse events, professioneel geregeld – Malta International Football Club: Sport verbindt, ook voor kinderen – Beach cleanups: Regelmatige natuuracties, voor alle nationaliteiten Lokale integratie: – Festa-comités: Elk dorp heeft religieuze feesten – meehelpen levert echte contacten op – Band Clubs: Lokale muziekverenigingen, zeer traditioneel maar open – Local Councils: Gemeenteraad-bijeenkomsten – saai maar leerzaam – Neighborhood Watches: Veiligheid en saamhorigheid gecombineerd Vrienden maken: Realistische strategieën voor volwassenen Als volwassene vrienden maken is overal lastig – op Malta net wat extra. Dit werkt echt: Via de kinderen: School-ophaal is goud waard. Andere ouders zitten in hetzelfde schuitje en staan open voor contact. Hobby’s en sport: – Tennis/Padel: Malta Tennis Federation heeft clubs overal – Duiken: De onderwater-community is hecht en behulpzaam – Running: Malta Marathon Club organiseert wekelijkse runs – Kookworkshops: Sicilian Food Academy voor groepslessen Kinderopvang en activiteiten: Je sociale netwerk opbouwen Maltese families hebben vaak grootouders in de buurt – jij niet. Zo bouw je toch een netwerk op: Leeftijdsgroep Activiteiten Kosten (maandelijks) Integratiekans 3-6 jaar Peutergym, zwemlessen €80-150 Hoog – ouders wachten samen 7-12 jaar Voetbal, tennis, drama club €60-120 Middel – ophaalschema’s maken 13+ jaar Basketbal, scouts, muziek €40-100 Laag – kinderen zelfstandiger Integratie meten: Wanneer ben je echt geland? Je weet dat je geland bent als: – Je kinderen in Maltees dromen – Je wordt uitgenodigd naar de Band Club – De groenteboer de beste tomaten voor je apart houdt – Je over Maltese politiek praat (en je eraan ergert) – Je niet meer schrikt bij festa-vuurwerk Realistische tijdlijn: – Maand 1-3: Overlevingsmodus, alles is nieuw – Maand 4-8: Eerste oppervlakkige contacten – Maand 9-18: Echte vriendschappen ontstaan – Jaar 2+: Je voelt je thuis, maar mist soms het oude thuis Praktische gezinsplanning: Budget, timing en eerste stappen Tijd voor cijfers, feiten en actiepunten. Na drie jaar Malta-ervaring ken ik de verborgen kosten en tijdsvalkuilen. Hier is je masterplan. Budgetrealiteit: Wat Malta met gezin echt kost Hier drie realistische budgetscenario’s, gebaseerd op echte gezinsituaties: Prijsbewust gezin (2 volwassenen, 2 kinderen): Kostenpost Maandelijks Jaarlijks Opmerkingen Huur (3 kamers, Mosta/Zebbug) €1.800 €21.600 Niet centraal, wel gezinsvriendelijk Schoolgeld (per kind) €600 €7.200 State-aided schools Boodschappen €800 €9.600 Mengeling Lidl/Welbees Transport €400 €4.800 Eén auto, openbaar vervoer Zorg/verzekering €300 €3.600 Particuliere zorgverzekering Vrije tijd/activiteiten €400 €4.800 Sport, uitjes, bioscoop Totaal €4.300 €51.600 Minimaal voor een soepel leven Comfort-gezin (2 volwassenen, 2 kinderen): – Huur: €2.800 (centraal, Sliema/Swieqi) – Scholen: €1.200 (internationale scholen) – Overig: +30% op budgetversie – Totaal: ca. €6.500 per maand Premium-gezin: – Huur: vanaf €4.000 (penthouse/villa) – Scholen: €1.600 (top internationale scholen) – Leefstijl: €2.000+ (restaurants, reizen, high-end activiteiten) – Totaal: vanaf €9.000 per maand De perfecte verhuisperiode: Timing is alles Verhuizen naar Malta met gezin is als schaken – je moet drie zetten vooruit denken. Beste verhuisperiodes op volgorde van prioriteit: Augustus/september: Schooljaar begint, beste kans op schoolplek, maar heetste weer en hoogste huren Januari/februari: Rustigste tijd, goedkopere huur, maar midden in het schooljaar Mei/juni: Aangenaam weer, schooljaar bijna voorbij, gemiddelde prijzen Mijn insider-tip: Verhuizen in mei, summer gebruiken om te wennen, in september schoolstart. Zo hebben de kinderen tijd om te landen. Eerste stappen: Je Malta-gezin-checklist 6 maanden voor de verhuizing: Schoolplekken aanvragen (wachtlijsten!) Budget tot in detail plannen Fiscaal advies inwinnen Eerste woningjacht online starten Werksituatie regelen (gebruik EU-mobiliteit) 3 maanden voor de verhuizing: Bezorgingen inplannen (Malta-trip maken) Verhuisbedrijf met Malta-ervaring boeken Zorgverzekering voor Malta afsluiten Huisdieren (indien van toepassing): EU-dierenpaspoort regelen Internationaal rijbewijs aanvragen 1 maand voor de verhuizing: Huurcontract definitief tekenen Borg overmaken (vaak contant bij aankomst) Schoolinschrijvingen afronden Uitschrijvingen in Duitsland/Oostenrijk/Zwitserland Bankieren: EU-rekening voor overdrachtsperiode Bureaucratische marathon: Wat je in de eerste maanden te wachten staat Malta houdt van papierwerk – maar met het juiste stappenplan kom je er. Hier jouw prioriteitenlijst: Week 1-2 (direct na aankomst): Residency Card aanvragen (Identity Malta, kan online) Maltese SIM-kaart (Vodafone/Go/Melita hebben family packs) Bankrekening openen (HSBC/BOV zijn EU-vriendelijk) Stroom/water aanmelden (Enemalta/Water Services Corporation) Week 3-4: Sociale zekerheid (Department of Social Security) Belastingregistratie (Inland Revenue Department) Kinderen bij scholen inschrijven (ook bij al bevestigde plek) Auto importeren/kopen (Transport Malta) Maand 2-3: Huisarts zoeken (belangrijk voor kinderzorg) Lokale verzekeringen regelen (huis/auto) Gemeente contacteren (Local Council) Financiële planning: Belasting, bankieren en sparen met gezin Het Maltese belastingstelsel kan erg gunstig zijn voor EU-gezinnen – als je het slim aanpakt. Fiscale basisregels voor gezinnen: – EU-burgers: Meestal 15-35% afhankelijk van inkomen – Non-Dom status: Voor vermogende gezinnen, 15% op Maltese inkomen – Kinderopvangkosten: Deels fiscaal aftrekbaar – Schoolgeld: Privéscholen niet aftrekbaar, state-aided deels wel Belangrijk: Neem een Maltese belastingadviseur. De €500-800 kosten bespaart je vaak het tienvoudige aan fouten. Bankstrategie: 1. Overgangsfase: EU-bankrekening aanhouden (6-12 maanden) 2. Lokaal: Maltese hoofdrekening (HSBC/BOV/Banif) 3. Internationaal: Digitale bank voor internationale betalingen (Revolut/N26) 4. Sparen: Malta kent geen vermogensbelasting – op de lange termijn interessant Veelvoorkomende valkuilen en hoe je ze vermijdt Na drie jaar Malta en gesprekken met tientallen gezinnen ken ik de klassieke beginnersfouten. Dit zijn de grootste valkuilen – en zo ga je ze slim uit de weg. De huur-valkuil: Waarom goedkoop vaak duurkoop is De grootste fout die ik zie: gezinnen kiezen de goedkoopste woning en hebben er maanden spijt van. Klassieke goedkope valkuilen: – Zonder airco: Onbewoonbaar in de zomer, naderhand installeren kost €2.000+ – Bovenste verdieping zonder isolatie: Wordt een sauna, stroomkosten schieten omhoog – Oude elektra: Continue problemen, veiligheidsrisico voor kinderen – Geen parkeerplek: Elke dag 30 minuten zoeken naar een plek – Gehorige oude bouw: Maltese gezinnen maken veel lawaai – niet goed voor je zenuwen Mijn €300-regel: Betaal liever €300 extra voor een goede woning dan dat je zes maanden afziet. Je tijd en rust zijn het waard. De school-valkuil: Wachtlijsten en loze beloften Veel gezinnen onderschatten hoe competitief goede schoolplekken op Malta zijn. Typische schoolfouten: – Te laat aanmelden: “We kijken in augustus” – dan zijn alle plekken bezet – Slechts één school als optie: Zorg voor 2-3 alternatieven – Vertrouwen op mondelinge toezegging: Alleen schriftelijke telling – Transport onderschatten: 45 minuten reistijd is normaal – Verborgen kosten negeren: Uniform, boeken, excursies kunnen €1.000+ extra zijn Mijn noodplan: Als alles vol zit, komen er vaak plaatsen vrij in oktober/november als andere gezinnen vertrekken. De integratie-valkuil: Expat-bubbel vs. lokale community De expat-community op Malta is comfortabel – maar ook een valkuil. Waarschuwingssignalen van de expat-bubbel: – Je kent na 6 maanden alleen andere Duitsers/Oostenrijkers – Je kinderen hebben geen Maltese vriendjes – Je eet alleen in “internationale” restaurants – Je klaagt voortdurend over “de Maltezers” – Je plant na een jaar alweer vertrek Zo prik je de bubbel: Streef minimaal 30% lokale contacten na Neem een lokale hobby of vrijwillige taak op Schrijf kinderen in bij Maltese sportverenigingen Leer basic Maltees – dat toont respect en opent deuren Bezoek lokale feesten (elk dorp heeft er) De bureaucratie-valkuil: Onderschatte complexiteit Malta is EU – maar veel gaat anders dan in Duitsland of Oostenrijk. Typische administratieve nachtmerries: – Residency Card: Duurt vaak 3-6 maanden i.p.v. de beloofde 4 weken – Bankrekening: Duitse bureaucratische standaard ontmoet mediterrane easy going – Auto-import: Formulieren alleen in het Maltees, verborgen kosten – Belastingregistratie: Deadlines worden serieus genomen, boetes zijn pittig – Schoolpapieren: Legalizaties, vertalingen, apostilles – papieren chaos! Mijn overlevingsstrategie: Tijd incalculeren: Alles duurt dubbel zo lang als belooft Lokale hulp inschakelen: Advocaat/adviseur bij complexe zaken Documentenmap: Alle Duitse papieren vooraf laten vertalen Geduldig blijven: Maltese ambtenaren zijn aardig, maar traag De zomer-valkuil: Onderschatte hitte en kosten De Maltese zomer is voor Midden-Europeanen vaak een schok. Zomerrealiteit die je zal verrassen: – Stroomkosten: €300-500 in juli/augustus alleen voor airco – Watertekort: Soms dagenlang geen water uit de kraan – Hitte-stress: Wekenlang 35°C+, vooral zwaar voor jonge kinderen – Toeristendrukte: Stranden overvol, files, dure restaurants – Vluchtdrang: Veel gezinnen zijn in juli/augustus terug in het oude thuisland Zomer-overlevingsstrategie: Budgetteer voor airco-gebruik Laat watertanks installeren Creëer schaduwrijke buitenplekken Sport en activiteiten in de vroege ochtend Plan zomervakantie thuis in de heetste periode De terugkeer-valkuil: Exitstrategie vergeten Niemand denkt graag aan opgeven, maar een exitplan is essentieel als gezin in het buitenland. Veelvoorkomende redenen voor terugkeer: – Kinderen wennen niet – Relatie lijdt onder de druk – Werk verandert – Heimweh overheerst – Financiële problemen Slim exitplan: Proefjaar afspreken: Eerste contract slechts 12 maanden Contact met thuisland onderhouden: Netwerk niet laten verwateren Financiële buffer: Minstens 6 maanden verhuizenreserve Schoolsysteem-compatibiliteit: Duitse school of internationaal diploma Jaarlijkse evaluatie: Eerlijk kijken wat werkt Mijn eerlijke mening: 30% van de gezinnen keert in de eerste twee jaar terug. Dat is volkomen normaal en geen falen. Malta is niet voor iedereen – en dat is prima. Veelgestelde vragen Wat kost een gezinsverhuizing naar Malta minimaal? Voor een gezin van vier heb je minimaal €4.300 per maand nodig voor een fatsoenlijke levensstandaard. Daarbij komen verhuiskosten van €8.000-15.000 en startkosten (borg, schoolgeld, inrichting) van ca. €10.000. Reken dus op minstens €25.000 voor de start. Moeten mijn kinderen Maltees leren? Op internationale scholen is Maltees meestal optioneel, op staatscholen verplicht. Ik raad het sowieso aan – het toont respect, helpt bij integratie en kinderen leren het vanzelf via vrienden. Basisschool-Maltees is genoeg voor het dagelijks leven. Hoe lang duurt het om ons geïntegreerd te voelen? Realistische tijdlijn: 3-6 maanden overlevingsmodus, 6-12 maanden eerste echte contacten, 12-24 maanden echte integratie. Gezinnen met kinderen integreren vaak sneller, omdat kinderen natuurlijke bruggenbouwers zijn. Is Malta veilig voor gezinnen met kinderen? Malta is erg veilig – lagere criminaliteit dan Duitsland. Voornaamste risico’s zijn het verkeer (Maltese chauffeurs zijn… eigenzinnig) en de zomerse hitte. Kinderen kunnen hier vrijer opgroeien dan in grote Duitse steden. Mogen wij onze Duitse/Oostenrijkse auto meenemen naar Malta? Ja, maar het is kostbaar en ingewikkeld. EU-burgers mogen hun auto 6 maanden rijden, daarna moet het geregistreerd worden. Kosten: €200-500 plus lokale verzekering. Vaak is verkopen en nieuw kopen op Malta voordeliger. Hoe werkt het zorgsysteem voor EU-gezinnen? Met de EU-gezondheidskaart heb je toegang tot de publieke zorg. De kwaliteit is oké, maar de wachttijden zijn lang. Internationale gezinnen sluiten vaak een particuliere verzekering af (€300-600 per maand voor een gezin). Wat als mijn kind niet op de gewenste school wordt toegelaten? Wachtlijsten afwerken, alternatieven benaderen, eventueel een jaar overbruggen op een minder gewilde school. Malta biedt homeschooling-opties en vaak komen er in oktober/november plekken vrij als andere gezinnen vertrekken. Kunnen grootouders ons bezoeken en langere tijd blijven op Malta? EU-burgers kunnen tot 90 dagen zonder registratie blijven; langer vereist residency-registratie. Veel expatgezinnen halen hun ouders in de wintermaanden naar Malta – een populair model. Hoe moeilijk is het om Malta weer te verlaten? Juridisch eenvoudig – 1-3 maanden opzegtermijn voor huur, uitschrijven bij instanties. Emotioneel en logistiek wel lastiger. Reken op €3.000-8.000 voor terugverhuizen. Veel gezinnen vertrekken binnen de eerste twee jaar weer. Bestaan er Duitse/Oostenrijkse communitygroepen voor gezinnen? Ja, zeer actieve Facebook-groepen: “Duitsers op Malta”, “Oostenrijkers Malta”, “Expat Families Malta”. Regelmatig bijeenkomsten, kinderevenementen en gezamenlijke uitjes. Maar let op de expat-bubbel – mix ook met lokale contacten.