Inhoudsopgave Wat maakt Malta zo aantrekkelijk als fintech-locatie? Malta Financial Services Authority: Jouw route naar een fintech-licentie Internationale betalingsdienstverleners op Malta: Successen en lessen Fintech-regulering op Malta: Wat je moet weten Kosten en vereisten: Malta fintech-licentie in detail Malta versus andere EU fintech-hubs: De eerlijke vergelijking Praktische stappen: Zo start je jouw fintech-onderneming op Malta Veelgestelde vragen Ik zal eerlijk zijn: Toen ik drie jaar geleden voor het eerst van Malta als fintech-hub hoorde, dacht ik meteen aan zon, zee en misschien wat online casino’s. Dat dit kleine mediterrane eiland inmiddels de thuisbasis is van talloze internationale fintech-bedrijven, en dat bedrijven als Revolut hier hun Europese hoofdkantoor hebben, was volledig nieuw voor me. Na twee jaar Malta-ervaring en talloze gesprekken met fintech-oprichters kan ik je vertellen: De hype is terecht. Maar zoals altijd schuilt het venijn in de details – sommige “voordelen” blijken pas op het tweede gezicht een echte kans te zijn. Wat maakt Malta zo aantrekkelijk als fintech-locatie? Malta heeft zich de afgelopen tien jaar doelgericht als fintech-bestemming gepositioneerd. Dat was geen toeval, maar beleid. Terwijl andere EU-landen nog discussieerden over blockchain-regelgeving, keurde Malta in 2018 al drie baanbrekende wetten goed: de Virtual Financial Assets Act (VFA), de Malta Digital Innovation Authority Act en de Innovative Technology Arrangements and Services Act. EU-paspoort: Jouw sleutel tot de Europese markt Maltas grootste troef is het EU-paspoort voor fintech-bedrijven. Een Maltese fintech-licentie geeft je automatisch het recht om je diensten in alle 27 EU-lidstaten aan te bieden – zonder extra vergunningen. Voor internationale betalingsdienstverleners betekent dat: Met één vergunning bereik je 450 miljoen potentiële klanten. Tim, oprichter van een Berlijnse payment-startup, vatte het zo samen: “In elk EU-land apart een vergunning krijgen had ons jaren gekost. Dankzij Malta duurde het maar zes maanden.” Engels als voertaal: Geen vertaalchaos Eén punt dat veel mensen onderschatten: Malta is een van de EU-landen waar Engels een officiële taal is. Alle wetten, regels en communicatie met overheden verlopen in het Engels. Dat bespaart niet alleen vertaalkosten, maar ook tijd en misverstanden bij complexe regelgeving. Ik denk aan Maria, een Spaanse compliance-manager, die me vertelde: “In Duitsland had ik eerst twee maanden nodig gehad om de fintech-regels te begrijpen. Hier kon ik meteen aan de slag.” Fiscale voordelen: Tot wel 5% vennootschapsbelasting mogelijk Maltas belastingklimaat biedt aanzienlijke voordelen voor internationale bedrijven. Het nominale tarief voor vennootschapsbelasting is 35%, maar via het teruggaafmechanisme kunnen buitenlandse aandeelhouders tot 6/7 van het betaalde belastingbedrag terugontvangen. Effectief komt dat neer op een belastingdruk tussen 5% en 10%. Bedrijfstype Nominaal tarief Effectief tarief na teruggaaf Trading Company 35% 5% Holding Company 35% 5% Fintech met EU-activiteiten 35% 6,25% Geografische ligging: Brug tussen Europa, Afrika en Azië Malta ligt ideaal: Drie uur vliegen naar Londen, vier naar Dubai, vijf naar Frankfurt. Voor fintechs die wereldwijd willen uitbreiden is dat goud waard. Vooral de toegang tot Noord-Afrikaanse markten wordt vaak onderschat – een enorm potentieel voor mobiele betalingen en remittance-diensten. Malta Financial Services Authority: Jouw route naar een fintech-licentie De Malta Financial Services Authority (MFSA) is jouw centrale aanspreekpunt voor alle fintech-vergunningen. In tegenstelling tot Duitsland, waar je tussen BaFin, Bundesbank en regionale instanties moet schakelen, loopt op Malta alles via één autoriteit. Payment Institution License: De klassieker voor betaalinstellingen De Payment Institution License is de populairste vergunning voor internationale betalingsdienstverleners. Hiermee mag je de volgende activiteiten uitvoeren: Betalingstransacties uitvoeren Payment Initiation Services Account Information Services Betalingsinstrumenten uitgeven Geldtransferdiensten Valutatransacties in samenhang met betaalsystemen De aanvraag duurt meestal 3–6 maanden, mits je dossier compleet is. “Compleet” is het sleutelwoord – de MFSA is veeleisend, maar rechtvaardig. E-Money Institution License: Voor digitale portemonnees Wil je digitale wallets of prepaid cards aanbieden, dan heb je een E-Money License nodig. Daarmee mag je elektronisch geld uitgeven en beheren. Het minimale startkapitaal is 350.000 euro – beduidend lager dan in Duitsland (1 miljoen euro) of Frankrijk (500.000 euro). Virtual Financial Assets License: Blockchain en crypto Malta was een van de eerste EU-landen met een compleet crypto-regelgevingskader. De VFA-License dekt alle soorten blockchain-gebaseerde financiële dienstverlening: Crypto-exchanges (VFA Exchange) Wallet-services (VFA Custodian) Beleggingsdiensten voor crypto-assets Initial Token Offerings (ITOs) Een Zwitserse crypto-ondernemer zei het zo: “Malta begreep dat blockchain de toekomst is. Terwijl andere landen het wilden verbieden, reguleerde Malta het. Dat was vooruitziend.” Duur en verloop van de licentieprocedure Uit mijn ervaring blijkt het volgende verloop: Voorbereiding (2–4 maanden): Businessplan, compliance-handboek en IT-veiligheidsplan opstellen Aanvraag indienen: Online via het MFSA-platform, kosten 2.330 euro Beoordeling door MFSA (3–6 maanden): Vragen zijn normaal, blijf geduldig Conditional License: 12 maanden om je operationele structuur op te bouwen Final License: Na succesvol opzetten en nalevingscontrole Mijn tip: Investeer in een ervaren Maltese advocaat. Die 15.000–25.000 euro zijn het waard, want hij kent alle valkuilen. Internationale betalingsdienstverleners op Malta: Successen en lessen Malta is inmiddels thuis voor veel gelicentieerde fintech-bedrijven. In gesprekken met oprichters ontdekte ik interessante patronen. Revolut: Van startup tot unicorn Revolut kreeg een van de eerste e-money licenties in Malta. Dat was een keerpunt omdat ze eindelijk de hele EU-markt konden bedienen. Nikolay Storonsky, oprichter van Revolut, zei toen: “Malta maakte het mogelijk in 18 maanden te bereiken waar we anders jaren over gedaan hadden.” Paymi: Mobiele betalingen uit het Midden-Oosten Paymi, een Libanees fintech-bedrijf, gebruikt Malta als poort tot de Europese markt. Slim: ze combineren hun Maltese EU-licentie met lokale partnerships in Noord-Afrika en het Midden-Oosten. De CEO vertelde me tijdens een netwerk-event in Valletta: “Malta is perfect gelegen. Drie uur van Beiroet, vier naar Dubai, maar toch volledig in de EU. Erg handig voor ons businessmodel.” OmniPay: Van traditioneel banking naar digitale transformatie OmniPay koos een ander pad: het bedrijf verplaatste zijn payment-activiteiten van Londen naar Malta – niet alleen door de Brexit, maar ook door lagere compliance-kosten en efficiëntere regels. Succesfactor Voordeel Malta Typische uitdaging Regulatoire efficiëntie Eén autoriteit (MFSA) Kleine autoriteit = soms langere doorlooptijden Toetreding EU-markt EU-paspoort inbegrepen Notificatieprocedure duurt 2–4 maanden per land Talentpool Internationale community Beperkte lokale expertise Lessen: Wat oprichters anders zouden doen Uit vele gesprekken met fintech-oprichters op Malta viel me dit op: Onderschats operationele complexiteit niet: Een Maltese licentie betekent Maltese compliance-verplichtingen Investeer vroeg in lokale kennis: Externe adviseurs zijn duur, maar noodzakelijk Plan genoeg kapitaal in: Setup-kosten liggen vaak 20–30% boven de eerste schatting Maak gebruik van de community: Malta FinTech Association is goud waard voor netwerken Heb geduld: Ook al gaat het sneller dan in Duitsland, reken op 6–12 maanden Fintech-regulering op Malta: Wat je moet weten Malta koos bewust voor een gebalanceerde aanpak: Streng genoeg voor de EU, maar tegelijk ruim baan voor innovatie. Het resultaat is een regelkader dat werkt – als je het begrijpt. The Three-Layer-Approach: Technologie, dienst, financieel instrument De Maltese regelgeving volgt een driedelige structuur, vooral relevant voor blockchain-gebaseerde fintechs: Technology Layer (ITAS Act): Reguleert de onderliggende technologie Service Layer (VFA Act): Regelt de aangeboden diensten Financial Instrument Layer (Investment Services Act): Classificeert de financiële instrumenten Deze aanpak biedt duidelijkheid voor innovatieve businessmodellen. Waar in Duitsland vaak onduidelijk is welke regels gelden voor een nieuw fintech-product, kent Malta duidelijke categorieën. PSD2-implementatie: Open banking op zijn Maltees Malta heeft de Payment Services Directive 2 (PSD2) volledig ingevoerd. Dat betekent voor jou als betalingsdienstverlener: Strong Customer Authentication (SCA): Twee-factor-authenticatie is verplicht API-toegang tot banken: Account-information- en payment-initiation-services zijn mogelijk Aansprakelijkheidsregels: Duidelijke verdeling tussen banken en payment service provider Een Duitse fintech-oprichter merkte op: “De PSD2-implementatie op Malta is pragmatischer dan in Duitsland. Minder bureaucratie, maar dezelfde standaarden.” AML/CTF-eisen: Anti-witwas en terrorismefinanciering Malta neemt anti-witwasmaatregelen (AML) en terrorismefinanciering (CTF) zeer serieus. Voor sommigen zelfs té serieus – de compliance-eisen zijn streng: Compliance-gebied Eis Typische kosten (per jaar) MLRO (Money Laundering Reporting Officer) Fulltime, woonachtig op Malta 60.000–80.000 euro AML-monitoringsysteem Realtime monitoring van alle transacties 50.000–150.000 euro Compliance-audits Jaarlijks door externe auditor 25.000–50.000 euro GDPR-compliance: Gegevensbescherming binnen de fintech Als EU-lid moet Malta aan de GDPR (AVG) voldoen. Voor fintechs betekent dat extra uitdagingen: Data Protection Impact Assessments: Verplicht voor alle betaalservices Recht op vergetelheid: Complex in combinatie met AML-vereisten Grensoverschrijdende data-overdracht: Vooral relevant voor internationale fintechs Regulatory Sandbox: Proeftuin voor innovatie De MFSA biedt een Regulatory Sandbox voor innovatieve fintech-oplossingen. Hiermee kun je nieuwe producten testen met minder strenge eisen: Duur: 12 maanden, verlengbaar tot 24 maanden Voorwaarden: Innovatieve technologie, beperkte klantengroep, sterk risicobeheer Voordelen: Lagere kapitaalseis, vereenvoudigde rapportage Kosten en vereisten: Malta fintech-licentie in detail Nu wordt het concreet. Na twee jaar Malta en vele gesprekken met fintech-oprichters kan ik je de échte kosten vertellen – niet alleen de officiële tarieven. Minimale kapitaalseisen: Wat je echt nodig hebt De officiële minimumeis is slechts het begin: Licentietype Minimaal kapitaal Aanbevolen startkapitaal Toeslag-redenen Payment Institution 125.000 euro 500.000 euro Opstartkosten, werkkapitaal E-Money Institution 350.000 euro 750.000 euro IT-infrastructuur, compliance VFA Exchange 730.000 euro 1.500.000 euro Cybersecurity, verzekering Setup-kosten: De verborgen uitgaven Een realistisch overzicht van de opstartkosten voor een Payment Institution License: MFSA-vergoedingen: 2.330 euro (aanvraag) + 7.000 euro (jaarlijkse licentie) Juridisch advies: 15.000–25.000 euro (volledig aanvraagtraject) Compliance-opzet: 20.000–40.000 euro (AML-systeem, beleid, trainingen) IT-infrastructuur: 30.000–60.000 euro (beveiligde hosting, API-ontwikkeling) Kantoor op Malta: 15.000–25.000 euro (huur, inrichting, lokaal personeel) Verzekeringen: 10.000–20.000 euro (beroepsaansprakelijkheid, cyberverzekering) Audits en certificeringen: 10.000–15.000 euro (ISO 27001, SOC 2) Totaalkosten: 120.000–200.000 euro voor het eerste jaar. Personeelseisen: De juiste mensen vinden Malta vraagt om bepaalde functies met specifieke kwalificaties: Money Laundering Reporting Officer (MLRO): Moet op Malta wonen, relevante ervaring Compliance Officer: Minimaal 3 jaar fintech-ervaring Risk Manager: Kan remote werken, maar moet wel regelmatig in Malta aanwezig zijn Data Protection Officer: GDPR-certificering is vereist De grootste uitdaging? Goede mensen vinden die bereid zijn te verhuizen naar Malta. Salarissen liggen 20–30% lager dan in Duitsland, maar de kosten van levensonderhoud zijn vergelijkbaar. Doorlopende kosten: Wat volgt na de licentie Het echte werk begint pas na de licentie: Kostensoort Jaarlijkse kosten Opmerking MFSA-licentiefee 7.000–25.000 euro Afhankelijk van transactievolume Compliance-personeel 150.000–250.000 euro MLRO, Compliance Officer, Risk Manager IT-beveiliging 30.000–50.000 euro Monitoring, updates, penetratietesten Externe audits 25.000–40.000 euro AML- en IT-audits Verzekeringen 15.000–30.000 euro Professional indemnity, cyber, D&O Verborgen kosten: Wat niemand je vertelt Top-5 onvoorziene kosten volgens doorgewinterde founders: Notificatieproces voor andere EU-landen: 2.000–5.000 euro per land Vertaalkosten: 10.000–20.000 euro voor meertalige compliance-documentatie Wervingskosten: 15.000–25.000 euro voor gekwalificeerd personeel Onverwachte MFSA-eisen: 5.000–15.000 euro voor latere aanpassingen Brexit-gerelateerde aanpassingen: 10.000–20.000 euro voor Britse klanten Een Zwitserse fintech-oprichter vatte het samen: “Reken op het dubbele van je oorspronkelijke schatting. Dan zit je goed.” Malta versus andere EU fintech-hubs: De eerlijke vergelijking Na twee jaar Malta en bezoeken aan andere Europese fintech-centra kan ik je een eerlijke inschatting geven. Tipje van de sluier: Malta is niet altijd de beste keuze. Malta versus Duitsland: David tegen Goliath Criteria Malta Duitsland Winnaar Duur licentieprocedure 3–6 maanden 6–12 maanden Malta Minimaal kapitaal (Payment) 125.000 euro 1.000.000 euro Malta Talentpool Beperkt, duur Groot, ervaren Duitsland Effectieve belastingdruk 5–10% 30–32% Malta Regulatoire stabiliteit Nieuw, volatiel Bewezen, stabiel Duitsland Duitsland scoort op ervaring en diepgang, Malta op snelheid en kosten. Voor gevestigde bedrijven is Duitsland vaak beter, voor startups Malta. Malta versus Ierland: Celtic Tiger ontmoet Middellandse Zee Ierland was lang de go-to hub voor Amerikaanse bedrijven in Europa, maar Malta loopt in: Belastingvoordelen: Beide laag (Malta 5–10%, Ierland 12,5%) Engelstalig: Beide landen, maar Malta heeft minder dialecten EU-toegang: Beide even sterk Fintech-expertise: Ierland meer gevestigd, Malta innovatiever Levenskwaliteit: Malta wint met 300 zonnige dagen Een Amerikaanse fintech-investeerder zei: “Ierland is volwassener, maar ook voller. In Malta krijg je meer aandacht van de overheid.” Malta versus Litouwen: De onderschatte match Litouwen is stilletjes een fintech-hub geworden. Revolut begon er, maar verhuisde later naar Malta: Aspect Malta Litouwen Opstartkosten 120.000–200.000 euro 80.000–150.000 euro Personeelskosten Hoog (West-Europees niveau) Laag (Oost-Europees niveau) Tijdzone CET EET (beter voor Aziatische business) Overheidssteun Zeer hoog Gemiddeld Litouwen is goedkoper, Malta biedt meer lifestyle en politieke support. Malta versus Luxemburg: Traditie versus innovatie Luxemburg is het klassieke financiële centrum, Malta de innovatieve uitdager: Reputatie: Luxemburg wint bij traditionele investeerders Innovatie: Malta staat meer open voor nieuwe technologie Kosten: Malta is veel voordeliger in opzet en exploitatie Netwerkeffecten: Luxemburg heeft 40 jaar voorsprong Wanneer is Malta de juiste keuze? Malta is perfect voor jou als: Je een innovatieve fintech-startup bent (vooral blockchain/crypto) Je snel de EU-markt wilt betreden Je prioriteit geeft aan lage belastingen Je een Engelstalige werkomgeving nodig hebt Je houdt van zon en een mediterrane lifestyle Wanneer kun je Malta beter vermijden? Malta is minder ideaal als: Je een groot developmentteam wilt (te weinig talent) Je traditionele bankdiensten aanbiedt (te streng gereguleerd) Je vooral op Duitsland richt Je maximale regelgevingsstabiliteit zoekt Je niet op een eiland wilt werken (eilandeffect is reëel) Praktische stappen: Zo start je jouw fintech-onderneming op Malta Tijd om praktisch te worden. Op basis van tientallen gesprekken en mijn eigen ervaring volgt hier een beknopte routekaart. Fase 1: Voorbereiding in Nederland/Duitsland (2–4 maanden) Voordat je naar Malta vliegt, doe je dit op afstand: Businessmodel valideren: Welke vergunning heb je écht nodig? Een gesprek van 30 minuten met een Maltese fintech-advocaat bespaart maanden tijd Financiering regelen: Minimaal 500.000 euro voor een Payment Institution, liever 750.000 euro Team-kern bouwen: Je hebt minstens één ervaren compliance officer en een CTO nodig Eerste contacten leggen: Word lid van de Malta FinTech Association, begin te netwerken via LinkedIn Fase 2: Malta-setup (1–2 maanden) Advocaat en adviseurs vinden: Investeer in topniveau. Aanbevolen: WH Partners of Ganado Advocates Kantoor huren: Fysieke aanwezigheid is verplicht. Budget: 2.000–4.000 euro/maand voor een degelijk kantoor Maltese BV oprichten: Duurt 2–3 weken, kost circa 2.000 euro Bankrekening openen: Bank of Valletta of Lombard Bank zijn fintech-vriendelijk Praktische tip: Onderschat de zoektocht naar kantoorruimte niet. Goede locaties in Sliema of Valletta zijn schaars en prijzig. Fase 3: Vergunningsaanvraag (3–6 maanden) De aanvraag is een 200+ pagina’s tellend dossier. Wat je nodig hebt: Businessplan: Financiële planning voor 5 jaar, gedetailleerde marktanalyse Compliance-manual: AML-beleid, KYC-processen, risicomanagement IT-beveiligingsplan: Systeemarchitectuur, privacy, cybersecurity Personeelsbewijzen: CV’s, referenties, fit & proper-tests voor de sleutelrollen Financiële onderbouwing: Bankverklaringen, accountantsverklaringen Fase 4: Operationele opbouw (3–6 maanden parallel) Terwijl de MFSA je aanvraag beoordeelt, bouw je je operatie op: Gebied Must-haves Doorlooptijd IT-infrastructuur Beveiligde cloudomgeving, API-framework 2–4 maanden Compliance-systeem AML-monitoring, transaction-screening 3–4 maanden Banking-partnerships Minimaal 2 bankpartners 1–3 maanden Teambuilding MLRO, Compliance Officer, Developer 2–6 maanden Fase 5: Go-live en EU-expansie Met de Maltese licentie kun je overal in Europa opereren: Notificatieproces: Voor elk EU-land waar je actief wilt zijn Lokale partners: Vooral belangrijk voor Duitsland, Frankrijk, Italië Marketing-setup: EU-brede compliance voor acquisitie en reclame Veelgemaakte fouten en hoe je ze voorkomt Op basis van veel gesprekken zijn dit de topfouten: “We onderschatten de compliance-kosten”: Begroot 30% hoger dan gepland “Onze MLRO was niet goed genoeg”: Investeer in een senior compliance officer “De MFSA vroeg ineens extra documentatie”: Wees flexibel en werk mee “We vonden geen developers op Malta”: Voorzie remote-teams of een relocatiebudget “Banking-partnerschappen waren complexer dan gedacht”: Start tijdig met banken benaderen Checklist: Klaar voor Malta? Loop deze lijst eerlijk na, voordat je start: □ Minstens 500.000 euro aan eigen middelen □ Ervaren fintech-team (vooral compliance) □ Bereidheid tot 6–12 maanden intensief opstarttraject □ Plannen voor EU-brede expansie □ Gezelschap met Maltese regels gecontroleerd □ Alternatieve plannen voor teambuilding ontwikkeld Kun je minstens 5 van de 6 afvinken? Dan is Malta waarschijnlijk de juiste keuze voor jou. Veelgestelde vragen Hoe lang duurt het echt om een fintech-licentie op Malta te verkrijgen? Officieel zegt de MFSA 3–6 maanden. In de praktijk moet je uitgaan van 6–9 maanden als alles soepel verloopt. Ik ken gevallen die in 4 maanden rond waren, maar ook trajecten van 12 maanden. De sleutel is een perfecte voorbereiding van je aanvraag. Moet mijn hele team naar Malta verhuizen? Nee, maar bepaalde functies moeten wel op Malta resident zijn: MLRO (Money Laundering Reporting Officer) sowieso, vaak ook de Compliance Officer. Voor andere rollen zoals developers of marketing staat de MFSA remote toe, zolang de operationele leiding op Malta blijft. Kan ik met een Maltese licentie direct in heel Europa opereren? Ja en nee. De licentie is geldig in de hele EU, maar je moet in elk land een notificatieprocedure doorlopen. Dat duurt 2–4 maanden per land en kost 2.000–5.000 euro. Sommige landen stellen nog aanvullende eisen. Hoe hoog zijn de daadwerkelijke belastingen voor fintechs op Malta? Nominaal 35%, maar door het teruggaafmechanisme kunnen buitenlandse aandeelhouders een groot deel terugontvangen. Effectief betaal je vaak maar 5–6,25%. Let op: Je hebt echte substance op Malta nodig en je moet alle EU anti-belastingontwijkingsregels naleven. Wat gebeurt er als de EU-regelgeving verandert? Malta moet Europese richtlijnen volgen, maar heeft vaak ruimte voor een nationale invulling. De MFSA is pragmatisch en geeft meestal 6–12 maanden transitieperiode voor aanpassingen. Grootste risico: strengere anti-witwasregels kunnen de compliance-kosten verhogen. Is Malta interessant voor traditionele payment-services zonder blockchain? Absoluut. Malta is niet alleen aantrekkelijk voor crypto. Klassieke betalingsdienstverleners zoals Paymi of OmniPay zijn succesvol met reguliere services. Het EU-paspoort en de lage belasting werken voor alle fintech-modellen. Hoe vind ik gekwalificeerd personeel op Malta? Dat is de grootste uitdaging. De lokale talentpool is klein. Strategieën: Malta FinTech Association voor netwerken, relocation-pakketten voor EU-specialisten, partnerschappen met lokale universiteiten voor talent. Begroot 15–25% hogere salarissen dan in Duitsland voor goede mensen. Wat zijn de grootste regulatoire risico’s? De AML-compliance is het meest kritiek. Malta staat na enkele schandalen onder EU-toezicht. De MFSA stelt zich nu streng op. Onderschat de structurele compliance-kosten niet – 150.000–250.000 euro per jaar voor een middelgrote fintech. Kan ik mijn bestaande Duitse fintech naar Malta verplaatsen? Ja, maar het is complex. Je hebt een nieuwe Maltese licentie nodig en moet klantcontracten overzetten. Veel bedrijven kiezen voor een Maltese dochteronderneming voor hun EU-activiteiten. Hoe Brexit-proof is Malta als fintech-locatie? Zeer veilig. Malta is een stabiel EU-kernlid met uitgesproken pro-EU-beleid. Na Brexit zijn meer bedrijven van Londen naar Malta gegaan. Enig risico: Malta kan te succesvol worden, waardoor de EU extra regulering kan opleggen. Wat kost de exploitatie van een Maltese fintech-licentie echt? Voor een Payment Institution: reken op 250.000–400.000 euro per jaar: compliance-personeel (60%), MFSA-fee (5%), IT-beveiliging (15%), audits (10%), verzekeringen (10%). Dat zijn alleen de regelmatige kosten – business development komt daar nog bij.
