Inhoudsopgave Malta als startup-bestemming: Waarom het eiland zo populair is bij oprichters De belangrijkste startup-incubators op Malta: Jouw springplank naar succes Co-working spaces op Malta: Waar internationale founders elkaar ontmoeten Netwerken en communities: Zo maak je de juiste connecties Financiering en subsidies: Deze mogelijkheden heb je als startup op Malta Juridische aspecten: Wat je als internationale oprichter moet weten Het dagelijks leven in de Maltese startup-scene: Wat je echt kunt verwachten Veelgestelde vragen Malta als startup-bestemming: Waarom het eiland zo populair is bij oprichters Denk je aan Malta als locatie voor je startup? Je bent niet de enige. In de afgelopen vijf jaar is het kleine eiland in de Middellandse Zee uitgegroeid tot een echte hotspot voor internationale ondernemers. Maar is het enkel hype, of is er meer aan de hand? Toen ik drie jaar geleden voor het eerst van de Maltese startup-scene hoorde, was ik sceptisch. Een eiland met 520.000 inwoners als het nieuwe Silicon Valley? Dat klonk als marketingtaal. Vandaag, na talloze gesprekken met oprichters uit alle hoeken van de wereld, kan ik je gerust zeggen: Malta heeft veel te bieden – al zijn er ook wat realiteiten waar je rekening mee moet houden. De cijfers spreken voor zich: Malta’s tech-boom in feiten Volgens Malta Enterprise (2024) zijn er momenteel meer dan 800 tech-bedrijven op het eiland geregistreerd, waarvan zo’n 200 typische startups zijn. De gaming-industrie neemt daarbij het grootste aandeel voor haar rekening – Malta is Europees marktleider als het gaat om online gaming-licenties. Maar ook FinTech, blockchain en traditionele softwareontwikkeling groeien razendsnel. Het valt vooral op: 65% van de Maltese startups wordt geleid door internationale teams. Je komt hier Duitsers, Italianen, Britten, Fransen en zelfs Amerikanen tegen die de oversteek gewaagd hebben. Dat zorgt voor een kosmopolitische sfeer die ik maar zelden heb ervaren in andere Europese startup-steden. Belastingvoordelen: De grote magneet voor internationale oprichters Laten we de olifant in de kamer aanpakken: de belasting. Malta heeft een vennootschapsbelastingsysteem met volledige verrekening, wat in sommige gevallen een effectief tarief van slechts 5% mogelijk maakt. Klinkt te mooi om waar te zijn? Dat is het ook – in elk geval voor de meesten. Die 5% geldt alleen onder zeer specifieke voorwaarden: je moet als Maltese vennootschap opereren, je winst uitkeren aan buitenlandse aandeelhouders, en die moeten woonachtig zijn in een land met een dubbelbelastingverdrag. Voor prille startups zonder winsten speelt dit nauwelijks een rol. Toch: het reguliere tarief van 35% wordt via de verrekening vaak teruggebracht naar 15-20% – nog altijd aantrekkelijk. EU-lidmaatschap als toegangspoort Veel mensen vergeten het: als EU-lid biedt Malta volledige toegang tot de hele Europese interne markt. Je Maltese Ltd. kan zonder moeite opereren in Duitsland, Frankrijk of Italië. Vooral voor SaaS-startups en e-commercebedrijven is dat goud waard. Ik ken een Duitse oprichter die zijn AI-software vanuit Malta aan 15 EU-landen verkoopt – zonder extra registraties of ingewikkelde structuren. “In Berlijn had ik maanden nodig gehad voor internationale expansie,” vertelt hij tijdens een kop koffie in Sliema. De keerzijde: Klein, maar verfijnd heeft zijn grenzen Laten we eerlijk zijn: Malta is klein. Heel klein. De lokale markt omvat nauwelijks een half miljoen mensen. Als je business afhankelijk is van lokale klanten, wordt het snel krap. Restaurantapps, lokale marktplaatsen of regionale diensten hebben het moeilijk. Ook de talentpool is beperkt. Goede developers zijn er zeker, maar voor specialistische skills moet je vaak internationaal rekruteren. Dat betekent extra visaformaliteiten en hogere salarissen voor expats. De belangrijkste startup-incubators op Malta: Jouw springplank naar succes Malta mag dan klein zijn, maar de incubators kunnen absoluut concurreren. Ik heb de belangrijkste programma’s onder de loep genomen en kan je vertellen wat je kunt verwachten – uit eerste hand. TAKEOFF Malta: De koploper met internationale uitstraling TAKEOFF is de bekendste startup-incubator van Malta en heeft sinds 2012 al meer dan 150 startups begeleid. Het programma duurt zes maanden en wordt afgesloten met een demo day waar telkens internationale investeerders op af komen. Wat ik goed vind aan TAKEOFF: ze nemen niet alleen tech-startups aan, maar ook sociale ondernemingen en traditionele businessmodellen met een digitale twist. Het slagingspercentage ligt rond de 65% – dat betekent dat zoveel startups na het programma nog operationeel zijn. Criterium TAKEOFF Malta Programmaduur 6 maanden Equity-aandeel 6-8% Seed-funding €25.000 – €50.000 Branche-focus Tech, Gaming, FinTech Deadline aanmelding Maart & september Kanttekening: de concurrentie is moordend. TAKEOFF accepteert slechts 8-12 startups per batch op meer dan 200 aanmeldingen. Je pitch moet echt scherp zijn. Gaming Malta: Specialist in de gokindustrie Malta is dé gaming-hoofdstad van Europa – een gespecialiseerde incubator mag dus niet ontbreken. Gaming Malta richt zich exclusief op online gaming, sportweddenschappen en verwante technologieën zoals betaaloplossingen en fraude-detectie. Het bijzondere hier: je krijgt direct toegang tot de grote gamingbedrijven op het eiland. Betsson, LeoVegas, Mr Green – allemaal hebben ze kantoren in Malta en zijn ze continu op zoek naar innovatieve partners. Die nabijheid is in deze branche goud waard. Malta Digital Innovation Authority (MDIA): Blockchain en AI centraal De MDIA is officieel een overheidsinstantie, maar runt sinds 2019 ook een eigen incubatorprogramma. De focus ligt op blockchain, artificial intelligence en distributed ledger technologieën (DLT). Wat hier anders werkt: je krijgt niet alleen mentoring en kapitaal, maar ook direct contact met toezichthouders. Malta was een van de eerste landen met uitgebreide blockchainwetgeving. Heb je een DLT-licentie nodig, dan is de MDIA onmisbaar. Nadeel: Het programma is erg niche. Als je startup niks met blockchain of AI doet, kun je beter verder kijken. EU-programma’s: Horizon Europe en EIC Accelerator Malta profiteert ook van Europese subsidieprogramma’s. Vooral de EIC Accelerator (European Innovation Council) is interessant voor deep tech startups. Hier kun je tot €2,5 miljoen funding binnenhalen – al zijn de eisen stevig. Ik ken een Maltese biotech-startup die via het EIC-programma gefinancierd werd. “Zonder EU-subsidie hadden we de klinische studies nooit kunnen betalen,” vertelt de oprichtster. De aanvraagprocedure duurde wel acht maanden – niets voor ongeduldigen. Sollicitatietips uit de praktijk Na gesprekken met verschillende incubatormanagers kan ik je wat insider-tips meegeven: Team gaat voor idee: Maltese incubators hechten juist veel waarde aan het oprichtersteam. Een matig idee met een sterk team wint het vaak van een briljant idee met een zwak team. Internationale schaalbaarheid: Laat zien hoe je startup buiten Malta kan groeien. Puur “Malta-plays” maken weinig kans. Regelgeving op orde: Zeker in gaming en FinTech moet je aantonen dat je de regels snapt. Pilotklant: Een intentieverklaring of zelfs een pilotklant maakt je kans een stuk groter. Co-working spaces op Malta: Waar internationale founders elkaar ontmoeten De coworking-scene op Malta is jong, maar bruisend. Als digital nomad of startup-founder vind je er niet alleen een werkplek, maar vaak ook je eerste zakenpartners, klanten of zelfs co-founders. The Hive Malta: Het vlaggenschip van de Maltese co-working scene The Hive in Msida is de bekendste coworking-locatie op het eiland en doet aan als een mix van Silicon Valley-startup en mediterrane levensstijl. Hier werken gamedevelopers naast FinTech-founders, en op vrijdagmiddag wordt er steevast genetwerkt op het dakterras – met uitzicht op de Marsamxett Harbour. Het bijzondere van The Hive: de community is extreem internationaal. Op een doodgewone dinsdag hoor je Duits, Italiaans, Engels en Frans door elkaar. Ik heb hier al samenwerkingen gezien tussen een Duits SaaS-startup en een Franse marketing-freelancer. Co-working space Locatie Prijs/maand Bijzonderheden The Hive Malta Msida €250 – €400 Gaming-focus, internationale community RSVP Malta Valletta €200 – €350 Historisch pand, startup events Launchpad Malta St. Julians €180 – €300 24/7 toegang, dicht bij het uitgaansleven iCONIC Malta Smart City €160 – €280 Modern, goede bereikbaarheid RSVP Malta: Valletta-chic ontmoet startup-spirit RSVP Malta zit midden in Valletta, in een prachtig gerestaureerde palazzo uit de 16e eeuw. Klinkt kitscherig? Is het een beetje, maar op de best mogelijke manier. De tegenstelling tussen oude stenen muren en glimmende MacBooks heeft echt wat. De locatie heeft ook z’n voordelen: je bent te voet bij alle belangrijke instanties en banken. Als je een bedrijf opricht of visumzaken moet regelen, bespaar je veel tijd. Bovendien vind je in Valletta de beste cafés van het eiland – ideaal voor informele gesprekken. Launchpad Malta: Waar gamingpro’s zich thuis voelen Launchpad in St. Julian’s is het onofficiële trefpunt van de gamingcommunity. Dat komt mede door de locatie: veel grote gamingbedrijven zijn gehuisvest in Paceville en omstreken. Wat mij opviel: Launchpad is vooral praktisch ingesteld. Minder fancy decor, maar ultrasnel internet, comfortabele werkplekken en – belangrijk voor gamedevelopers – echt goede monitoren en hardware-support. De 24/7-toegang is een enorm pluspunt als je samenwerkt met teams in andere tijdzones. Een Duitse gamedeveloper die ik ken draait hier regelmatig nachtshifts voor meetings met zijn team in Los Angeles – bij Launchpad geen enkel probleem. iCONIC Malta: De moderne optie iCONIC in Smart City is de nieuwste speler en zet in op strak design en toptechnologie. Het gebouw is indrukwekkend, de faciliteiten uitstekend en de prijzen schappelijk. Smart City is Malta’s poging tot een echte tech-hub – een beetje klinisch, maar goed bereikbaar met het ov en de auto. Moet je vaak naar Valletta of het vliegveld, dan zit je hier goed. Co-working realiteiten: Waar moet je op letten? Een paar dingen die je niet leest in glanzende brochures: Airco is essentieel: Zonder airconditioning werk je in de Maltese zomer (juni-september) niet productief. Alle grote spaces regelen dit goed, maar check het altijd even na. Internetsnelheid verschilt: Malta heeft prima internet, maar niet overal. Test altijd even de speed voordat je iets vastlegt. Netwerken werkt anders: Maltezen zijn vriendelijk, maar gereserveerd. De meeste connecties maak je via de internationale community. Parkeren is schaars: Zeker in Valletta en St. Julian’s. Reken op 30-60 minuten extra zoektijd of neem de bus. Dagpassen en flexibiliteit Twijfel je of Malta iets voor jou is? Probeer dagpassen. De meeste plekken bieden dagkaarten aan voor €20-35. Zo kun je testen waar je je prettig voelt. Geheimtip: Veel coworking-spaces bieden in de zomermaanden (juli/augustus) lagere prijzen aan, omdat veel Maltezen op vakantie zijn. Kun je tegen de hitte, dan kun je flink besparen. Netwerken en communities: Zo maak je de juiste connecties Malta is klein – dat is zowel vloek als zegen. De vloek: iedereen kent iedereen, fouten gaan snel rond. De zegen: Wie zich profileert, kent na zes maanden vrijwel alle belangrijke spelers uit het ecosysteem persoonlijk. Malta Startup Network: Het kloppend hart van de community Het Malta Startup Network is het centrale aanspreekpunt voor oprichters op het eiland. Elke eerste donderdag van de maand is er een Startup Thursday-evenement – meestal in een coworking-space of in een Valletta-café. Wat deze evenementen uniek maakt: ze zijn bewust kleinschalig (30-50 deelnemers), zodat er echt gesprekken ontstaan. Ik heb hier oprichters ontmoet die later mijn beste zakenpartners werden. De sfeer is relaxed, niet zo krampachtig als bij veel Duitse netwerkborrels. Gaming Industry Events: Waar het grote geld rolt Malta Gaming Industry (MGI) organiseert regelmatig events voor de gaming-community. Hier begeef je je in een andere liga: geen startups met een budget van €10.000, maar bedrijven met tientallen/honderden miljoenen omzet. Het SiGMA Gaming Festival in november is het hoogtepunt van het jaar. 15.000 deelnemers uit de hele wereld, drie dagen panels, feestjes en deals. In gaming actief? Dan is SiGMA verplicht. Entree kost wel €800+, maar de contacten zijn het waard. Malta Chamber of Commerce: Traditioneel, maar belangrijk De Maltese Kamer van Koophandel klinkt naar stoffige heren in pak? Allesbehalve. Veel van de succesvolste startups zijn hier lid en de maandelijkse netwerkbijeenkomsten zijn verrassend relevant. Groot voordeel: De Kamer heeft uitstekende contacten met banken en de overheid. Heb je problemen met het openen van een zakelijke rekening of met vergunningen, dan kunnen zij vaak helpen. FinTech Malta: De nieuwe generatie FinTech Malta is een relatief jonge vereniging voor fintech- en blockchain-ondernemingen. De events hebben een hoog niveau – Malta Financial Services Authority (MFSA), internationale banken en blockchainstartups uit heel Europa schuiven aan. Een Duitse fintech-founder vertelde me: Bij FinTech Malta-events ontmoet ik in twee uur meer relevante contacten dan in Berlijn in twee maanden. Klein clubje, maar zeer gefocust. Digitale communities: WhatsApp- en LinkedIn-groepen Op Malta draait veel via WhatsApp-groepen. Het klinkt misschien onprofessioneel, maar het is ontzettend effectief. De belangrijkste groepen: Malta Entrepreneurs: 250+ leden, mix van locals en expats Malta Tech Community: Focus op developers en tech-startups Malta Business Network: Meer traditionele ondernemers, maar goede connecties Malta Digital Nomads: Voor freelancers en remote-workers Om in deze groepen te komen moet je meestal via bestaande leden worden uitgenodigd. Mijn tip: ga naar een paar publieke events, leer mensen kennen en vraag vriendelijk om een invite. De “coffee culture”: informeel netwerken op z’n Maltees Maltezen zijn gek op koffie – veel zaken worden afsloten in een relaxte cafésfeer. De beste plekken voor een zakelijke kop koffie: Caffe Cordina (Valletta): De klassieker; hier ontmoet de zakenwereld elkaar Two Buoys (St. Julian’s): Modern, veel expats Mint (Gzira): Rustig, ideaal voor langere gesprekken Café Society (Valletta): Kleine club, maar kwalitatieve connecties Women in Tech Malta: Belangrijk netwerk voor vrouwelijke founders Het aantal vrouwelijke oprichters is op Malta nog klein – des te belangrijker is Women in Tech Malta. De maandelijkse evenementen zijn intiem en de community ondersteunt elkaar echt sterk. Een Duitse oprichtster zei: In Duitsland was ik één van de vele vrouwen in tech. Op Malta ben ik vaak de enige in de zaal. Women in Tech geeft mij de steun die ik nodig heb. Networking-tips voor Malta Na drie jaar in de Maltese startup-scene kan ik je deze praktische tips meegeven: Wees geduldig: Maltezen bouwen vertrouwen langzaam op. Het eerste gesprek is kennismaken, het derde gaat over zaken. Leer een paar woorden Maltees: “Grazzi” (dank je) en “Bongu” (goedemorgen) openen deuren. Maak gebruik van het eilandkarakter: Iedereen kent iedereen – een goede (of slechte) reputatie verspreidt zich snel. Wees authentiek: Malta is te klein voor nep-netwerken. Hier draait het om echte relaties. Financiering en subsidies: Deze mogelijkheden heb je als startup op Malta Malta is geen Berlijn of Londen als het om venture capital gaat. Maar het eiland heeft z’n eigen financieringsmogelijkheden ontwikkeld – en sommige zijn verrassend interessant, zeker voor internationale founders. Malta Enterprise: Staatssteun met potentie Malta Enterprise is de nationale investeringsmaatschappij en jouw eerste aanspreekpunt voor publieke subsidies. Het “Business Incubation Centre”-programma biedt tot €200.000 voor innovatieve startups – maar wel onder voorwaarden. Ik heb het aanvraagproces zelf meegemaakt en vertel je eerlijk: het duurt even. Van eerste aanvraag tot uitbetaling gaat minstens zes maanden, vaak langer. Daar staat tegenover dat het geld als gift komt, niet als lening, en Malta Enterprise wil geen aandelen. Subsidieprogramma Maximale som Voorwaarden Doorlooptijd Business Incubation Centre €200.000 Gift, geen aandelen 6-12 maanden SME Tax Credits €100.000 Belastingvoordeel 3-6 maanden R&D Tax Credits Onbeperkt 200% aftrek Jaarlijks EU Horizon Programme €2.500.000 Grant + lening 12-18 maanden Private investeerders: Klein, maar select Malta heeft geen grote VC-scene, maar wél een aantal vermogende business angels. Vaak voormalige gamingondernemers die in de jaren 2000 hun fortuin verdienden en nu investeren in de nieuwe lichting. Voordeel: deze angels snappen het spel en hebben internationale ervaring. Nadeel: hun focus ligt vaak bij gaming en fintech. Begin je iets in greentech, wordt het lastiger. Een Maltese angel-investeerder vertelde mij: “Ik investeer vooral in teams, niet in ideeën. Malta is te klein voor zwakke founders – alleen de besten overleven. Crowdfunding: Een onderschatte optie Malta kent een kleine, maar actieve crowdfunding-scene. Het platform ZaarHub is lokaal opgezet en heeft al verschillende startups succesvol gefinancierd. Opvallend: Maltese crowdfunding-campagnes hebben vaak een uitgesproken community-karakter. Mensen investeren niet alleen geld, ze worden echte ambassadeurs van je product. In een eilandgrootte als Malta kan dat prima de basis vormen voor een gezond bedrijf. EU-subsidies: De jackpot voor de juiste bedrijven Als EU-lid heeft Malta toegang tot alle Europese fondsen. De EIC Accelerator (European Innovation Council) is het vlaggenschip: tot €2,5 miljoen voor deep tech startups. Ik ken een Maltese biotech-startup die via EIC gefinancierd werd. De founder vertelde: “Zonder EU-subsidie hadden wij nooit klinische trials kunnen financieren. Alleen Malta was te klein geweest.” Let op: EU-subsidies zijn extreem competitief. De slagingskans bij EIC Accelerator is minder dan 3%. Je hebt echt disruptieve technologie en een wereldteam nodig. Game-specifieke financiering Malta is de gaming-hoofdstad van Europa, en dat merk je ook aan de funding-opties. Meerdere gamingfondsen hebben een kantoor op het eiland: Pariplay Ventures: Focus op gamingtech Kindred Ventures: Investeringspoot van Kindred Group Malta Gaming Fund: Lokaal fonds met €50M onder beheer Deze fondsen kennen de gamingwereld en zijn sterk verbonden. Heeft je startup ook maar iets met gaming te maken, trek bij hen aan de bel. Bankieren en leningen: de realiteit Een gewone banklening voor startups is op Malta lastig. Lokale banken (Bank of Valletta, HSBC Malta) zijn erg terughoudend en vragen vrijwel altijd persoonlijke garanties of zekerheden. Alternatief zijn de nieuwe fintech-lenders als “Revolut Business” of “Funding Circle”, die ook in Malta actief zijn. Hun voorwaarden zijn eerlijk, maar de rente is hoger dan bij traditionele banken. Bootstrappen: Vaak de beste weg Veel succesvolle Maltese startups zijn gebootstrapt. Dat ligt aan de mentaliteit: Maltezers zijn traditioneel zuinig en risk-averse. Een Duitse founder van een SaaS-bedrijf zei: “In Berlijn had ik meteen investeerders gezocht. Op Malta heb ik geleerd eerst een werkende business te bouwen en pas daarna te schalen. Achteraf gezien was dat de betere strategie.” Praktische tips voor het zoeken van financiering Begin bij Malta Enterprise: Ook als je later privé-investeerders zoekt, overheidssubsidies zijn een goede eerste stap. Maak gebruik van gaming-connecties: Zelfs als je niet in gaming zit, hebben gamingbedrijven vaak complementaire behoeftes. Denk internationaal: Malta is klein, maar goed verbonden. Veel investeerders uit Londen of Berlijn kijken naar Maltese startups. Wees voorbereid op due diligence: Malta is streng als het gaat om regelgeving. Investeerders checken alles rondom licenties en compliance. Juridische aspecten: Wat je als internationale oprichter moet weten Malta is een EU-land met een Engels common law-systeem – dat klinkt ontspannen voor internationale founders. Toch schuilen er valkuilen en Maltese bijzonderheden waar je je op moet voorbereiden. Rechtsvormen: Limited Liability Company (LLC) als standaard De Maltese Limited Liability Company (LLC) is te vergelijken met de Duitse GmbH. Het is de populairste rechtsvorm voor startups, met beperkte aansprakelijkheid en relatief lage oprichtingskosten. Belangrijk om te weten: Het minimumbedrag aan kapitaal is €1.165 (een overblijfsel uit de lire-tijd), maar in de praktijk kun je beter rekenen op €5.000-10.000. Niet omdat het wettelijk verplicht is, maar omdat banken en instanties een voldoende startkapitaal verwachten. Aspect Details Kosten Minimumkapitaal €1.165 Eenmalig Oprichtingskosten Advocaat + fees €2.000 – €4.000 Jaarrekening Verplicht bij omzet >€12k €1.500 – €3.000 Vennootschapsbelasting 35% (effectief vaak 15-20%) Doorlopend Registered office Maltese adres vereist €500 – €2.000/jaar Verblijfsrecht: EU-burgers hebben het makkelijk Als EU-burger kun je zonder restricties op Malta wonen – in theorie. In de praktijk moet je na drie maanden een “Registration Card” aanvragen als je langer wilt blijven. Dat proces is irritant, maar relatief eenvoudig: Identità Malta (voorheen Identity Malta) is jouw aanspreekpunt. Je hebt een huurcontract, een ziektekostenverzekering en bewijs van voldoende middelen nodig. Reken op 2-4 weken verwerkingstijd. Voor niet-EU-burgers wordt het ingewikkelder. Malta heeft diverse visa-programma’s, waaronder het “Startup Visa” en het “Nomad Residence Permit”. De eisen zijn haalbaar, maar je zult bijna altijd een lokale advocaat nodig hebben. Gaming-licenties: De gold standard in regelgeving Heeft je startup iets met online gaming, sportweddenschappen of zelfs pagamentos voor gamingbedrijven te maken? Dan is een Malta Gaming Authority (MGA)-licentie vereist. De MGA geldt als een van de strengste en meest gerespecteerde gaming-toezichthouders ter wereld. Een licentie kost tussen de €25.000 en €100.000 (afhankelijk van het type) en het proces duurt 6-12 maanden. Waarom zo belangrijk? Met een MGA-licentie kun je in vrijwel elk EU-land zakendoen. Zonder licentie mag je niet eens gaming-bedrijven als klant hebben. FinTech-regulering: MFSA als poortwachter Malta Financial Services Authority (MFSA) regelt alle financiële diensten. Bied je betalingen, leningen, investeringsdiensten of crypto-trading aan, dan is MFSA onmisbaar. Het goede nieuws: Malta was een van de eerste landen met duidelijke blockchain- en cryptowetten. Het mindere: de MFSA is uiterst strikt op vlak van compliance en due diligence. Een Duitse fintech-founder zei: “De MFSA-licentie heeft 18 maanden gekost en €150.000. Maar nu kan ik EU-breed zakendoen zonder extra vergunningen.” Intellectueel eigendom: EU-patenten en merken Malta maakt deel uit van het Europese patent- en merkensysteem. Je kunt je IP laten vastleggen bij het European Patent Office (EPO) of bij het European Union Intellectual Property Office (EUIPO). Het voordeel: een keer registreren betekent bescherming in alle EU-landen. De kosten zijn overzichtelijk (€1.000-5.000 voor een EU-merk) en de procedure is gestandaardiseerd. Arbeidsrecht: Werknemers aannemen op Malta Malta kent relatief werknemersvriendelijke wetgeving, al is het niets vergeleken met Duitsland of Frankrijk. Ontslagtermijnen zijn korter, ontslagvergoedingen lager. Wat internationale founders vaak verrast: Malta heeft strikte regels voor werkvergunningen voor niet-EU’ers. Wil je developers uit India of de VS aannemen, dan moet je aantonen dat je niemand uit de EU kunt vinden. Data protection: GDPR geldt ook op Malta Malta heeft de GDPR volledig geïmplementeerd. Dat betekent: dezelfde spelregels als in Nederland, Duitsland of Italië. Concreet: je hebt een GDPR-proof privacy policy nodig, een cookie-banner op je website en een proces voor datasubject-verzoeken. De lokale dataprotection-autoriteit is streng maar fair – anders dan in sommige andere EU-landen. Belastingen: Meer dan alleen vennootschapsbelasting Het Maltese belastingstelsel is ingewikkeld. Ja, het effectieve vennootschapstarief kan op 5% uitkomen, maar er zijn meer belastingen: BTW: 18% op de meeste diensten Sociale zekerheid: 10% voor werkgever, 10% voor werknemer Stamp duty: Op contracten en transacties Withholding tax: Op rente en dividenden Mijn advies: zoek direct een goede Maltese boekhouder. De besparing op vennootschapsbelasting is zo tenietgedaan door andere belastingen als je niet oplet. Compliance en reporting: Bureaucratie à la Malta Malta houdt van papierwerk. Je LLC moet jaarlijks een annual return indienen, beneficial ownership-rapporten, en bij omzet boven €12.000 een controle jaarrekening. De deadlines zijn streng, te laat indienen kost snel geld. Een kleine jaarrekening, een week te laat? Kost je €500 boete. Praktische tips voor de juridische jungle Zoek een goede lokale advocaat: Malta is klein, aanbevelingen tellen. Vraag andere founders om referenties. Plan extra tijd in: Overheidsinstanties op Malta zijn relaxed. Waar je in Nederland twee weken nodig hebt, reken hier op twee maanden. Documenteer álles: Malta is dol op papier. Bewaar echt alle documenten, ook als ze onbenullig lijken. Maak gebruik van het Engels: Vrijwel alle wetten en formulieren zijn in het Engels beschikbaar. Dat maakt alles eenvoudiger dan in veel andere EU-landen. Het dagelijks leven in de Maltese startup-scene: Wat je echt kunt verwachten Genoeg van de formele feiten – laten we praten over de echte dagelijkse realiteit als startup-founder op Malta. Na drie jaar op het eiland kan ik je vertellen: het is anders dan je denkt. Soms beter, soms frustrerender, maar altijd boeiend. Het dagelijkse leven als startup-founder op Malta Mijn dag begint meestal om 7:30 uur – niet omdat ik zo gemotiveerd ben, maar omdat het in de zomer om 6 uur al licht is en de vogels je wakker maken. Voordeel: als je om 8 uur in de coworking space bent heb je de beste parkeerplaats en snelste wifi. De meeste internationale founders werken hybride uren. Meetings met Duitse klanten om 9 uur Maltese tijd (hele jaar gelijk met Duitsland behalve april-oktober), lunchbreak tussen 12-14 uur (te heet voor werk), en vaak nog calls met Amerikaanse partners vanaf 16 uur (10 uur EST). Kosten van het leven: Wat kost een startup echt? Malta is niet langer goedkoop – maak je geen illusies. Dit is een realistische kostenopstelling voor een verse startup: Kostenpost Maandelijks Jaarlijks Coworking space (per persoon) €250 €3.000 Business-appartement (1-2 kamers) €1.200 €14.400 Internet & telefoon €80 €960 Boekhouding & compliance €400 €4.800 Levensonderhoud (per persoon) €1.500 €18.000 Auto of transport €300 €3.600 Dat komt neer op zo’n €3.730 per maand voor een solo-founder – zonder personeelskosten, marketing of productontwikkeling. Berlijn is goedkoper, Londen duurder. Talent vinden: de dagelijkse strijd Malta telt zo’n 250.000 werkenden. Daarvan werken grofweg 15.000 in tech. Goede developers, designers of marketeers vinden is zoeken naar goud – tijdrovend en vaak vergeefs. Meestal kiezen succesvolle startups voor remote-teams met een paar lokale mensen. Een Duitse founder legde zijn tactiek uit: “Ik heb één Maltese business developer voor het lokale netwerk, de rest van mijn team werkt vanuit Polen, Portugal en remote in Duitsland.” Salarissen voor goede mensen zitten inmiddels op EU-niveau: een senior developer kost €60-80k per jaar, een marketing manager €45-60k. Meer dan in Polen, minder dan München of Zürich. Netwerkrealiteit: Klein maar intens Zonder overdrijven: na zes maanden ken je bijna elke relevante startup-founder op het eiland persoonlijk. Malta heeft ongeveer 100-150 actieve startup-founders – meer niet. Dat heeft voor- en nadelen. Voordeel: heb je een probleem, dan vind je vlot iemand die het al eens oploste. Nadeel: gaat er iets mis, dan weet heel Malta het de dag erna. Een Amerikaanse oprichtster zei: “In San Francisco was ik anoniem. Op Malta ben ik ‘de Amerikaanse met de health app’. Dat kan handig of irritant zijn, afhankelijk van de situatie.” Seizoensinvloed: Summer shutdown vs. winterproductiviteit Malta kent eigenlijk twee seizoenen: zomer en iets minder zomer. Dat beïnvloedt de startupwereld sterk. Tussen juni en september is het eiland overspoeld door toeristen, veel Maltezers zijn met vakantie, en de hitte maakt werken lastig. Daartegenover: internationale nomads stromen toe – perfect om te netwerken of te rekruteren. Oktober tot mei is “productiviteitstijd”. Minder afleiding, prettiger weer, iedereen in zakelijk modus. De meeste startups plannen hun grote launches voor deze periode. Bankieren & financiën: de alledaagse hindernissen Een zakelijke rekening openen duurt op Malta 3-6 weken – als alles meezit. Banken zijn na een reeks witwasschandalen erg behoedzaam geworden. Je hebt nodig: statuten, beneficial owner-verklaring, businessplan, bewijs van activiteit en minstens één persoonlijk gesprek. Sommige banken willen zelfs een aanbeveling van een bestaande klant. Online bankieren werkt, maar veel processen verlopen nog via papier. Internationale overschrijvingen duren soms 3-5 dagen, zelfs binnen de EU. Work-life balance: Mediterraan ontmoet startup-stress Malta belooft een mediterraanse lifestyle, maar als startup-founder werk je vaak harder dan thuis – door tijdsverschillen, kleine teams of druk om “het Malta-experiment” te laten slagen. Anderzijds: de zee is nooit verder dan 20 minuten weg. Ik ken founders die elke ochtend om zes uur zwemmen of hun stand-upmeeting op het strand houden. Dat zie je in Frankfurt niet snel gebeuren. Cultuureigenaardigheden: Wat Duitsers verrast Maltezers nemen het niet zo nauw met tijd. “Malta Time” betekent: 15-30 minuten vertraging is standaard. Duitse founders moeten leren te ontspannen – anders blijf je je ergeren. Zaken lopen vaak via persoonlijke connecties. Beste B2B-sales-aanpak is geen koude mail, maar een introductie via een gedeeld contact. In een 500k-community kent iedereen elkaar. Internet en tech-infrastructuur Het internet op Malta is verrassend goed – 100 Mbit/s is de norm, 1 Gbit/s gebruikelijk in veel wijken. Stroomuitval is zeldzaam, maar het gebeurt. Mijn backup: een 5G-hotspot – werkt bijna overal. Een nadeel: import van hardware. Laptop stuk? In Nederland morgen nieuw via Bol, op Malta duurt het 1-2 weken en ben je 20-30% duurder uit. De realiteit na twee jaar Na twee jaar op Malta is mijn oordeel eerlijk: het werkt, maar anders dan gepland. Malta is geen nieuw Berlijn of zuidelijk Amsterdam. Het is een unieke plek met z’n eigen wetten. Wil je internationaal groeien, profiteren van belastingvriendelijkheid en schrik je niet van een kleine markt? Dan is Malta perfect. Focus je op een groot lokaal ecosysteem, oneindige talentpool en VC-gedreven groei? Blijf dan liever in Berlijn of Londen. Maar één ding is zeker: saai is het nooit. Veelgestelde vragen Hoe lang duurt het om een bedrijf op Malta te starten? De daadwerkelijke oprichting kost je 2-4 weken. Inclusief een zakelijke rekening en alle benodigde registraties, moet je rekenen op 2-3 maanden. Heb je speciale licenties nodig (gaming, fintech), dan kan het 6-12 maanden duren. Heb ik als EU-burger een speciaal visum voor Malta nodig? Nee, als EU-burger kun je vrij op Malta gaan wonen. Na drie maanden moet je een Registration Card aanvragen als je langer wilt blijven. Het proces is simpel en duurt 2-4 weken. Hoe hoog zijn de werkelijke belastingen voor startups op Malta? Het geadverteerde 5%-tarief geldt alleen onder zeer specifieke voorwaarden. Realistisch gezien betaal je als startup 15-20% effectieve vennootschapsbelasting plus btw (18%), sociale zekerheid (20% totaal) en andere bijdragen. Nog altijd voordeliger dan Duitsland, maar niet zo laag als vaak beweerd wordt. Is Malta ook geschikt voor tech-startups buiten gaming en fintech? Ja, maar met beperkingen. SaaS, e-commerce en B2B-software doen het goed, omdat je internationaal kunt schalen. B2C-apps of lokale diensten zijn lastig vanwege de kleine markt. Zet vanaf de start in op internationale groei. Hoe vind ik medewerkers voor mijn startup op Malta? De lokale talentpool is beperkt. Succesvolle startups combineren meestal enkele lokale collega’s met remote-teams in andere EU-landen. Voor lokale werving zijn JobsPlus.gov.mt, CV-Library en LinkedIn geschikt. Internationaal talent vind je via remote jobboards. Welke sectoren hebben de meeste kans op Malta? Gaming, fintech en blockchain zijn dominant. Maar ook regtech, cybersecurity en B2B-SaaS groeien sterk. GreenTech en HealthTech zijn opkomende sectoren. Vermijd pure B2C-apps zonder schaalpotentie. Hoe is het internet en de tech-infrastructuur op Malta? Beter dan verwacht. 100 Mbit/s is standaard, 1 Gbit/s in veel gebieden mogelijk. Stroomuitval is zeldzaam. Nadeel: hardware-import duurt langer en is duurder dan in Duitsland – houd rekening met extra budgetten en levertijd. Wat kost een startup per maand op Malta in de praktijk? Voor een solo-founder ongeveer €3.700/maand (coworking, woning, levensonderhoud, transport, compliance). Daarbovenop komen de salarissen (€45-80k/jaar voor goede mensen), marketing en productontwikkeling. Reken op €5-8k/maand voor de opstart. Is er staatssteun voor startups op Malta? Ja, Malta Enterprise biedt tot €200.000 subsidie via het Business Incubation Centre-programma. Daarbij zijn er EU-programma’s zoals EIC Accelerator (max €2,5M). De procedure duurt 6-18 maanden en is competitief, maar de voorwaarden zijn goed. Zou ik als startup-oprichter naar Malta moeten verhuizen? Wil je internationaal groeien, ‘tax-optimaliseren’ en schrik je niet van een klein ecosysteem: zeker het proberen waard. Reken je op een groot lokale markt of VC-gedreven groei: minder geschikt. Malta is uniek, maar niet voor iedereen.
