Inhoudsopgave De Brexit-realiteit: Wat er écht is veranderd Gibraltar vs Malta: De snelle vergelijking Juridische situatie: Wat Brexit daadwerkelijk betekent Belastingen en Financiën: Waar bespaar je het meest? Business Setup: Praktische stappen vergeleken Levenskwaliteit: Meer dan alleen belastingvoordeel Kosten van het leven: Reality-check voor je budget Praktische beslissingshulp: Welke locatie past bij jou? Veelgestelde vragen De Brexit-realiteit: Wat er écht is veranderd Weet je nog hoe het was vóór 2020? Gibraltar en Malta waren beide aantrekkelijke EU-locaties voor internationale ondernemers. Toen kwam Brexit, en opeens was alles anders. De afgelopen vier jaar heb ik tientallen ondernemers begeleid die tussen deze twee locaties twijfelden – en uit eerste hand kan ik zeggen: de beslissing is ingewikkelder geworden, maar niet onmogelijk. De kern van het probleem: sinds 1 januari 2021 hoort Gibraltar niet meer bij de EU-douane-unie. Malta is daarentegen nog steeds volwaardig EU-lid en profiteert van alle voordelen. Klinkt als een duidelijke plus voor Malta? Zo simpel ligt het niet. Wat Brexit betekent voor ondernemers in Gibraltar Gibraltar bevindt zich juridisch gezien in een tussenzone. Het Gibraltar-protocol regelt de relatie met de EU, maar veel details zijn nog niet definitief vastgelegd. Voor jou als ondernemer betekent dat: meer onzekerheid, maar ook kansen als je flexibel bent. De belangrijkste gevolgen van Brexit: – Geen automatische toegang meer tot de EU-markt – Complexere handelsrelaties met EU-landen – Beperkte paspoortrechten voor financiële dienstverleners – Onzekerheid over toekomstige belastingverdragen De EU-voordelen van Malta uitgelegd Malta profiteert daarentegen van het volledige EU-lidmaatschap. Als ondernemer heb je toegang tot alle EU-vrijheden: kapitaal, diensten, vestiging. Dat maakt het een stuk eenvoudiger, maar ook Malta kent eigen uitdagingen. Wat betekent dit voor jou? Ben je vooral op de EU-markt actief, dan heeft Malta een structureel voordeel. Voor wereldwijde activiteiten blijft Gibraltar ondanks Brexit interessant – de vraag is alleen: tegen welke prijs. Gibraltar vs Malta: De snelle vergelijking Voor we in detail gaan, hier de belangrijkste feiten in één oogopslag: Criterium Gibraltar Malta EU-status Niet-EU (Brexit) Volwaardig EU-lid Vennootschapsbelasting 12,5% 35% (effectief vaak 5-6,25%) Inkomstenbelasting (expats) Tot 25% 15% (Non-Dom) / 35% (Dom) Talen Engels, Spaans Engels, Maltees Oppervlakte 6,7 km² 316 km² Inwoners 34.000 520.000 Klimaat Subtropisch Mediterrane Munteenheid Gibraltar-pond (GIP) Euro (EUR) De eerste indruk bedriegt Op het eerste gezicht lijkt Gibraltar fiscaal aantrekkelijker – 12,5% vennootschapsbelasting is duidelijk minder dan Maltas nominale 35%. Maar hier komt het Maltese terugbetalingssysteem om de hoek kijken, waardoor de effectieve belastingdruk flink afneemt. Grootte maakt het verschil Gibraltar is piepklein. Echt piepklein. Je loopt het hele gebied in 30 minuten doorkruist. Dat heeft voor- en nadelen: alles is dichtbij, maar de keuze aan alles – van restaurants tot woningen – is beperkt. Malta biedt duidelijk meer ademruimte. Wat betekent dat voor jou? Ben je stadsmens, dan kan Gibraltar wat benauwd aanvoelen. Malta is ook niet groot, maar groot genoeg voor variatie. Juridische situatie: Wat Brexit daadwerkelijk betekent Gibraltars bijzondere juridische status Sinds Brexit geldt Gibraltar als derde land met een speciale relatie tot de EU. Het Gibraltar-protocol creëert een soort hybride status, maar veel regelingen zijn nog niet definitief. Als ondernemer bevind je je daardoor in een grijs gebied. Dit zijn de praktische gevolgen: – Complexere bankrekening-opening (veel EU-banken zijn terughoudender geworden) – Beperkte paspoortrechten voor financiële dienstverleners – Mogelijke handelsbelemmeringen met EU-klanten – Onzekerheid over erkenning van diplomas Een praktijkvoorbeeld: Sarah, een Duitse belastingadviseur, wilde in 2022 haar kantoor naar Gibraltar verhuizen. De erkenning van haar Duitse kwalificatie werd opeens ingewikkeld, omdat Gibraltar niet langer automatisch de EU-regels volgt. Maltas robuuste EU-basis Malta profiteert daarentegen van volledige EU-rechtszekerheid. Alle EU-richtlijnen gelden automatisch, diplomas worden erkend en je hebt toegang tot alle Europese programmas en markten. Maar ook Malta kent juridische haken en ogen: – Complex dualistisch belastingstelsel – Strenge regels voor uiteindelijk belanghebbenden – Aangescherpte anti-witwasbepalingen sinds 2019 – Substance-eisen voor belastingvoordelen Toekomstperspectief: Stabiliteit vs. flexibiliteit Malta biedt juridische stabiliteit via het EU-lidmaatschap. Gibraltar is flexibeler, maar onvoorspelbaarder. De vraag is: welk risicoprofiel past bij jouw bedrijf? Wat betekent dat voor jou? Heb je behoefte aan zekerheid en werk je vooral op de EU-markt, dan is Malta de veiligere optie. Voor globale, flexibele bedrijfsmodellen kan Gibraltar ondanks onzekerheden interessant zijn. Belastingen en Financiën: Waar bespaar je het meest? Het eenvoudige belastingsysteem van Gibraltar Gibraltar kiest voor eenvoud. De vennootschapsbelasting is een vaste 12,5% op alle winsten. Punt. Geen ingewikkelde teruggaafsystemen, geen verborgen valkuilen. What you see is what you pay. Belastingvoordelen in Gibraltar in detail: – 12,5% vennootschapsbelasting (flat rate) – Geen belasting op winsten buiten Gibraltar (territoriaal systeem) – Geen vermogenswinstbelasting voor niet-ingezetenen – Geen erfbelasting op buitenlandse bezittingen Klinkt ideaal, maar er is een addertje onder het gras: Sinds Brexit hebben veel landen hun belastingverdragen met Gibraltar herzien. Duitsland bijvoorbeeld ziet Gibraltar sinds kort als derde land, wat de fiscale voordelen kan beperken. Het complexe maar krachtige systeem van Malta Malta is fiscaal ingewikkelder, maar potentieel nog voordeliger. Het terugbetalingssysteem (refund system) reduceert het nominale tarief van 35% vennootschapsbelasting effectief tot 5% à 6,25%, afhankelijk van het type winst. Zo werkt Maltas teruggaafsysteem: – Vennootschapsbelasting: nominaal 35% – Teruggave aan aandeelhouders: 6/7 van de betaalde belasting – Effectieve belastingdruk: 5% (trading income) tot 6,25% (andere winsten) Een rekenvoorbeeld: Bij 100.000€ winst betaal je eerst 35.000€ belasting. Via teruggave krijg je 30.000€ terug. Effectieve belasting: 5.000€, oftewel 5%. Inkomstenbelasting: Het beslissende verschil Op persoonlijk vlak zijn er grote verschillen: Gibraltar: – Ingezetenen: tot 25% op lokaal inkomen – Niet-ingezetenen: alleen over Gibraltar-inkomsten – High Net Worth Individuals (HNWI): speciale forfaitaire regeling Malta: – Non-Dom-status: 15% forfaitair op inkomen uit Malta – Dom-status: tot 35% op wereldwijd inkomen – Minimum belasting: 5.000€ per jaar voor Non-Doms Bankieren en financiële dienstverlening Hier speelt Brexit Gibraltar parten: Veel Europese banken hebben hun zaken met Gibraltar afgebouwd of gestopt. Een bankrekening openen duurt langer en is lastiger geworden. Malta biedt als EU-lid betere toegang tot Europese financiële dienstverlening, al zijn de compliance-eisen sinds de MoneyVal-rapportage flink verhoogd. Wat betekent dat voor jou? Fiscaal kan Malta bij juiste structurering voordeliger zijn, maar Gibraltar blijft eenvoudiger. Voor het openen van een rekening is Malta de duidelijke winnaar. Business Setup: Praktische stappen vergeleken Bedrijf oprichten in Gibraltar Het oprichten van een Limited Company in Gibraltar is verrassend eenvoudig – mits je de juiste partners hebt. Het proces duurt gebruikelijk 5-10 werkdagen en kost tussen 2.000-4.000€ inclusief professionele begeleiding. Stappenplan Gibraltar: 1. Naamreservering (1-2 dagen): Bedrijfsnaam checken en reserveren bij Companies House 2. Voorbereiding documenten (2-3 dagen): Opmaken van Memorandum en Articles of Association 3. Indiening (1-2 dagen): Aanmelding bij Gibraltar Companies House 4. Bankrekening openen (5-15 dagen): Bij lokale of internationale bank 5. Belastingregistratie (1-2 dagen): Aanmelding bij de Gibraltar Tax Authority Minimale vereisten Gibraltar: – Minimaal één directeur (natuurlijk persoon) – Minimaal één aandeelhouder (natuurlijk of rechtspersoon) – Geregistreerd kantooradres in Gibraltar (mag via dienstverlener) – Minimumkapitaal: 100 GIP (ca. 110€) Bedrijf oprichten in Malta Formeel is Malta complexer, maar de infrastructuur is beter ontwikkeld. Oprichting van een Private Limited Company duurt meestal 7-14 dagen en kost tussen 3.000-6.000€, afhankelijk van de complexiteit. Stappenplan Malta: 1. Due Diligence (1-3 dagen): KYC-check van UBOs 2. Naamgoedkeuring (1-2 dagen): Keuring bij het Malta Business Registry 3. Documenten opstellen (2-3 dagen): Memorandum en Articles of Association 4. Notariële bekrachtiging (1 dag): Handtekeningen bij Maltese notaris 5. Registratie (3-5 dagen): Indiening bij Malta Business Registry 6. Belasting- en btw-registratie (2-3 dagen): Aanmelding bij de belastingdienst 7. Bankrekening (10-30 dagen): Duurt vaak langer Minimale vereisten Malta: – Minimaal één directeur (EU-ingezetene of met lokale directeurservice) – Minimaal één aandeelhouder – Company Secretary (Maltees of EU-ingezetene) – Geregistreerd kantooradres in Malta – Minimumkapitaal: 1.164,69€ Substance Requirements: De realiteitstoets Beide rechtsgebieden hebben hun substance-eisen aangescherpt door internationale druk. Je kunt dus niet zomaar een brievenbusfirma oprichten en hopen dat niemand let. Gibraltar substance eisen: – Voldoende gekwalificeerd personeel – Voldoende kosten gemaakt in Gibraltar – Fysieke aanwezigheid en management ter plekke – Core Income-Generating Activities (CIGA) lokaal Malta substance eisen: – Minimaal 2 gekwalificeerde directors woonachtig in Malta – Voldoende werknemers – Bestuursvergaderingen in Malta met juiste notulen – Kernactiviteiten vanuit Malta uitgevoerd Praktijkvoorbeeld: Marcus, Duitse IT-consultant, richtte in 2023 een bedrijf op in Malta. Hij moest aantonen dat hij ten minste 183 dagen per jaar in Malta verbleef en zijn klanten voornamelijk vanaf Malta bediende. Totale compliancekosten: circa 15.000€ per jaar. Doorlopende compliancekosten Hier wordt het spannend – en prijzig. Beide jurisdicties hebben hun compliance-eisen flink verhoogd. Kostenpost Gibraltar (jaarlijks) Malta (jaarlijks) Jaarlijkse melding 35 GIP 245€ Belastingaangifte 500-2.000€ 1.000-3.000€ Audit (indien vereist) 2.000-5.000€ 3.000-8.000€ Lokale directeursdienst 3.000-6.000€ 4.000-8.000€ Geregistreerd kantoor 1.000-2.000€ 1.500-3.000€ Juridisch/fiscaal advies 5.000-15.000€ 8.000-20.000€ Wat betekent dit voor jou? Voorzie voor Gibraltar 12.000-30.000€ jaarlijkse compliancekosten, voor Malta 18.000-40.000€. Hoe complexer je bedrijf, des te hoger de kosten. Levenskwaliteit: Meer dan alleen belastingvoordeel Gibraltar: Leven op de Rots Gibraltar is uniek – zowel positief als negatief. De hele landtong is één compacte stad met 34.000 inwoners op 6,7 km². Dat betekent: Na een jaar ken je elke barman, maar de keus aan restaurants is beperkt. Voordelen van het leven in Gibraltar: – Alles te voet bereikbaar (max. 20 minuten) – Sterke expat-community (zeer internationaal) – Veiligheid (praktisch geen criminaliteit) – Duty-free shopping – Brits recht en cultuur – Adembenemende natuur (Upper Rock, Berberapen) Uitdagingen: – Extreem hoge huizenprijzen (gemiddeld 8.000-12.000€/m²) – Beperkt aanbod huurwoningen (6+ maanden wachttijd) – Altijd toeristen (vooral zomers) – Weinig cultureel aanbod – Afhankelijkheid van Spanje voor dagelijkse boodschappen Ervaringsverhaal: Tom, Brits financieel adviseur, woont sinds 2019 in Gibraltar. De eerste zes maanden waren fantastisch – alles was nieuw, compact, overzichtelijk. Na een jaar voelde het als een gouden kooi. Ik ken elke hoek, elke winkel, iedereen. Dat kan benauwend worden. Malta: Mediterraan eilandleven met diepgang Malta biedt veel meer afwisseling. Met 520.000 inwoners en 316 km² heb je verschillende wijken, landschappen en een eigen gevestigde cultuur. Voordelen van het leven op Malta: – Keuze uit verschillende woonwijken (van Sliema tot Gozo) – Gevestigde expat-gemeenschappen uit heel Europa – Rijke geschiedenis en cultuur (UNESCO-werelderfgoed) – Betere infrastructuur (ov, gezondheidszorg) – Dichtbij Europa (2-3 uur vliegen naar grote steden) – Watersport en buitenleven Uitdagingen Malta: – Chaos op de weg (vooral rond Valletta) – Overtourisme in de zomer – Overdadige bouw van de laatste jaren (gentrificatie) – Bureaucratie is complex – Watertekort in droge zomers Klimaat en levensstijl Beide locaties hebben het hele jaar door een mild klimaat, met verschillen: Gibraltar: – Subtropisch klimaat met Atlantische invloed – Zachtere zomers (zelden boven 35°C) – Vaker regen in de winter – Krachtige winden (Levante en Poniente) Malta: – Typisch mediterraan klimaat – Heet, droog in de zomer (vaak boven 35°C) – Zeer milde winters – Constante, meestal milde wind Sociale integratie en gemeenschap In Gibraltar word je snel opgenomen in de kleine, maar internationale gemeenschap. Expatevents zijn er regelmatig, maar het aanbod is overzichtelijk. Malta heeft diverse groepen: Duitsers in Sliema, Italianen in St. Julians, Fransen in Valletta. Je vindt snel gelijkgestemden, maar integratie in de Maltese samenleving kost tijd. Tip uit de praktijk: Op beide locaties is netwerken essentieel. Bezoek Chamber of Commerce-events, sluit je aan bij lokale business clubs en investeer tijd in relaties. Het loont zakelijk én privé. Wat betekent dat voor jou? Gibraltar is ideaal voor minimalisten die rust en overzicht waarderen. Malta biedt meer variatie en mogelijkheden, maar kan chaotischer aanvoelen. Kosten van het leven: Reality-check voor je budget Gibraltar: Duur, maar overzichtelijk Gibraltar is zeker niet goedkoop. Als toerist valt duty-free shopping mee, als bewoner merk je snel: alles wat niet duty-free is, kost Britse prijzen. Huurprijzen Gibraltar (2024): – 1-kamer appartement: 1.800-2.500€/maand – 2-kamer appartement: 2.500-3.500€/maand – 3-kamer appartement: 3.500-5.000€/maand – Luxe penthouse: 5.000-10.000€+/maand Het probleem: het aanbod is miniem. Vaak zijn er slechts 20-30 woningen tegelijk te huur. Heb je speciale wensen (balkon, garage, moderne inrichting), dan kan zoeken maanden duren. Levensonderhoud Gibraltar: – Uit eten (middenklasse): 40-60€ voor twee personen – Wekelijkse boodschappen: 100-150€ (alleenstaand) – Benzine: ca. 1,20€/liter – Internet (glasvezel): 50-80€/maand – Particuliere zorgverzekering: 150-400€/maand Malta: Goedkoop was gisteren Malta was ooit de voordeligste mediterrane locatie. Dat is verleden tijd. In de afgelopen vijf jaar zijn vooral woonlasten hard gestegen. Huurprijzen Malta (2024): – 1-kamer appartement (Sliema/St. Julians): 1.200-1.800€/maand – 2-kamer appartement (goede locatie): 1.800-2.800€/maand – 3-kamer appartement: 2.500-4.000€/maand – Villa met zwembad: 3.000-6.000€+/maand Malta biedt meer keuze, maar kwaliteit varieert sterk. Nieuwe projecten zijn soms matig gebouwd – check alles goed voor je huurt. Levensonderhoud Malta: – Uit eten (middenklasse): 30-50€ voor twee personen – Wekelijkse boodschappen: 80-120€ (alleenstaand) – Benzine: ca. 1,40€/liter – Internet (glasvezel): 30-50€/maand – Particuliere zorgverzekering: 100-300€/maand Verborgen kosten en budgetkuilen Beide bestemmingen kennen onverwachte kosten die je budget kunnen opblazen: Specifiek voor Gibraltar: – Wachttijden aan de grens (vaak 1-2 uur naar Spanje) – Hogere elektriciteitskosten (eilandenpositie) – Beperkt productaanbod = hogere prijzen – Parkeerplaatsen: 200-400€/maand Specifiek voor Malta: – Autoverzekering (duur voor nieuwkomers) – Airco (400-800€ extra in de zomer) – Huisonderhoud (zee, zoutlucht vreet alles op) – Boetes verkeer (overal camera’s, hoge straffen) Fiscale optimalisatie van je kosten van levensonderhoud Hier wordt het interessant: beide plekken bieden manieren om kosten fiscaal te optimaliseren. Gibraltar: – Bedrijfsauto’s fiscaal voordelig – Zakelijke entertainmentkosten aftrekbaar – Home office-uitgaven (bij remote werken) Malta: – Bedrijfswagen met 20% Benefit-in-Kind – Zakelijke huisvesting voor niet-ingezetenen – Opleidingskosten aftrekbaar Praktijkvoorbeeld: Elena, Duitse marketingconsultant op Malta, huurt haar woning via haar Maltese bedrijf. Haar “bedrijfsadres” is tegelijk haar woning, met fiscaal voordeel. Haar werkelijke woonlasten: circa 40% lager dan bij private huur. Budgetplanning: Realistische cijfers Voor een realistische budgetplanning als ondernemer: Kostenpost Gibraltar (maand) Malta (maand) Huur (2-kamer, goede locatie) 3.000€ 2.300€ Levensonderhoud 1.200€ 900€ Transport 200€ 400€ Verzekeringen 300€ 250€ Overig 500€ 400€ Totaal 5.200€ 4.250€ Wat betekent dit voor jou? Reken voor Gibraltar op minimaal 5.000-6.000€ maandelijkse kosten van levensonderhoud; voor Malta 4.000-5.000€. Heb je hogere eisen, dan loopt het snel 30-50% verder op. Praktische beslissingshulp: Welke locatie past bij jou? Het Gibraltar-type: wanneer kies je voor Gibraltar Gibraltar is geschikt als jij: Zakelijk: – Vooral zakendoet buiten de EU – Een simpele, transparante belastingstructuur waardeert – Flexibiliteit boven juridische zekerheid stelt – Een overzichtelijk, internationaal milieu zoekt Privé: – Minimalisme en overzicht waardeert – Rust zoekt en weinig afleiding bij je werk wilt – Britse cultuur en rechtssysteem prefereert – Bereid bent om te betalen voor exclusiviteit Een typisch Gibraltar-geval: David, Britse crypto-trader, werkt vooral met Aziatische markten. Hij waardeert de simpele belastingstructuur, duidelijke cryptoregelgeving en dat hij al zijn belangrijke contacten makkelijk tijdens de lunch kan ontmoeten. Gibraltar voelt als een kleine, heel dure club – maar als je erbij hoort, werkt alles. Het Malta-type: wanneer Malta de betere keuze is Malta past bij jou als: Zakelijk: – Je primair op de EU-markt werkt – Je houdt van complexe fiscale optimalisatie – Juridische zekerheid en EU-conformiteit belangrijk zijn – Je toegang tot EU-subsidies zoekt Privé: – Je behoefte hebt aan afwisseling en verschillende leefomgevingen – Op zoek bent naar een gevestigde, diverse expat-community – Geschiedenis, cultuur en authentiek mediterrane sfeer waardeert – Je het niet erg vindt om met een beetje chaos te leven Een typisch Malta-geval: Sandra, Duitse softwareontwikkelaar, verkoopt SaaS-oplossingen aan Europese bedrijven. Ze benut het terugbetalingssysteem van Malta, profiteert van EU-paspoortrechten en geniet van de diversiteit op het eiland. Malta voelt als leven in het echt, niet als een steriel belastingparadijs. Beslismatrix: Systematische beoordeling Beoordeel elke factor van 1 (onbelangrijk) tot 5 (zeer belangrijk) voor jouw situatie: Factor Weging (1-5) Score Gibraltar Score Malta Gibraltar gewogen Malta gewogen Toegang EU-markt _ 2 5 _ _ Eenvoud fiscaliteit _ 5 2 _ _ Kosten van levensonderhoud _ 2 3 _ _ Juridische zekerheid _ 3 4 _ _ Levenskwaliteit _ 3 4 _ _ Zakelijke infrastructuur _ 4 4 _ _ Community/Netwerken _ 4 3 _ _ Hybride strategieën: Het beste van beide werelden Sommige ondernemers kiezen een hybride aanpak: Strategie 1: Malta bedrijf + Gibraltar woonplaats – Bedrijf op Malta voor EU-voordelen – Privé-woning in Gibraltar – Werkt, maar vergt complexe fiscale planning Strategie 2: Gibraltar holding + Malta operaties – Holdingstructuur op Gibraltar – Actieve bedrijfsvoering via Malta – Compliance-intensief, maar fiscaal optimaal Strategie 3: Tijdelijke aanwezigheid – 6 maanden Malta, 6 maanden Gibraltar – Verschillende fasen van je bedrijf op verschillende locaties – Grootste flexibiliteit, maar hoge kosten De ultieme checklist Check deze punten vóór je besluit: Pre-move due diligence: – [ ] Belastingsadvies met experts doorgenomen – [ ] Substance-eisen voor jouw bedrijf in kaart – [ ] Bankmogelijkheden vooraf gecheckt – [ ] Visa/verblijfsrecht zeker gesteld – [ ] Minimaal 2-4 weken proefverblijf gedaan – [ ] Lokale contacten gelegd (advocaten, fiscalisten, expats) – [ ] Exit-strategie uitgestippeld (voor het geval het tegenvalt) Wat betekent dat voor jou? Beide bestemmingen kunnen werken, zolang ze bij je bedrijf en levensstijl passen. Neem tijd voor het besluit – later veranderen is duur en complex. Veelgestelde vragen over Gibraltar vs Malta Is Gibraltar na Brexit nog aantrekkelijk voor EU-ondernemers? Door Brexit heeft Gibraltar EU-voordelen verloren, maar voor wereldwijde business blijft het interessant. De simpele belastingstructuur (12,5% flat) en flexibele rechtspraak zijn pluspunten. Voor EU-gerichte bedrijven is Malta doorgaans de betere keuze. Welke locatie biedt betere fiscale optimalisatie? Malta is fiscaal gunstiger mogelijk (effectief 5-6,25% via het teruggaafsysteem), maar complexer. Gibraltar is eenvoudiger (12,5% vlak tarief), maar minder flexibel. Beide eisen echte substance ter plaatse. Hoe lastig is het openen van een bankrekening? Malta is eenvoudiger, omdat EU-banken minder huiverig zijn. In Gibraltar is het sinds Brexit moeilijker – veel Europese banken zijn voorzichtiger. Reken op 2-4 weken voor Malta, 4-8 weken voor Gibraltar. Welke minimumverblijfsduur geldt? Voor fiscale residentie: Gibraltar 183+ dagen, Malta 183+ dagen voor Non-Dom status. Beide jurisdicties controleren substance-eisen strenger – plan echte aanwezigheid en zakelijke activiteit ter plekke. Wat zijn realistische kosten van levensonderhoud? Gibraltar: 5.000-6.000€/maand, Malta: 4.000-5.000€/maand voor een comfortabele levensstijl. Vastgoed is in beide duur geworden, Malta biedt meer keuze. Welke locatie is geschikter voor gezinnen? Malta is gezinsvriendelijker: meer scholen, groter oppervlak, betere infrastructuur. Gibraltar is zeer veilig, maar klein en prijzig. Beide hebben goede internationale scholen. Hoe complex is de verhuizing? Malta: dankzij EU-vrij verkeer eenvoudiger, maar bureaucratie kan traag zijn. Gibraltar: als derde land meer papierwerk, maar kleine structuren zijn soms sneller. Trek 3-6 maanden uit voor de complete verhuis. Welke exit-strategieën moet ik plannen? Voor beide: let op de 5-jaar-regel voor fiscale residentie, voldoe aan alle lokale verplichtingen, en plan correcte bedrijfsliquidatie. Malta als EU-lid biedt meer flexibiliteit om door te reizen binnen Europa. Is een proefverblijf zinvol? Absoluut. Leef minimaal 2-4 weken in de gekozen locatie, spreek lokale advocaten en fiscalisten, verken verschillende wijken. Na echt “leven” ter plekke valt de keuze vaak anders uit. Welke professionele ondersteuning heb ik nodig? Voor beide: lokale fiscalist, advocaat voor bedrijfsoprichting, bankintroducer. Malta extra: Company Secretary Service. Gibraltar: vaak Corporate Service Provider voor geregistreerd adres. Budget: 10.000-25.000€ voor oprichting en eerste jaar.
